Pasifik ve Hint Okyanusu’nda mercan kayalıklarda yaşayan, Süveyş Kanalı’ndan geçerek Doğu Akdeniz kıyılarında kendisini göstermeye başlayan ve sayısı artan aslan balığı ile ilgili değerli bir bulguya ulaşıldı.
Mersin’de aslan balığının zehrinin bulaştığı balıkçı olayını inceleyen MEÜ Su Eserleri Fakültesi Sürece Teknolojisi Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Ayas, sıra dışı bulgularla karşılaşınca Fen Edebiyat Fakültesi Biyoteknoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç Dr. Furkan Ayaz’a başvurdu. Gelen hadiseyi inceleyen Doç. Dr. Ayaz, kıymetli bulgulara ulaştı.
Mersin Üniversitesi (MEÜ) İleri Teknoloji Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Furkan Ayaz
‘İLAÇ OLMA POTANSİYELİNİ ORTAYA ÇIKARDI’
Aslan balığından salgılanan zehrin, toksik olmayan ölçülerde kas kasılmasını sağlamada tesirli bir ilaç olma potansiyelini ortaya çıkardığını anlatan Doç. Dr. Furkan Ayaz, “Deniz Ayas hocamızla bir olay çalışmasını yorumlamak maksadı ile bir ortaya geldiğimizde daha evvelki hadiselerde gözlemlenen bedende enflammatuvar reaksiyonun oluşmasının yanı sıra olayda sıra dışı bir tesir ile karşılaşıldı. Bu da zehrin, hadisede ereksiyon oranının artırdığı bildirilmiştir ve bu daha evvel literature geçmemiş bir kayıt. Daha evvelki çalışmalar yalnızca toksisite seviyesinde zehrin, hücrelerin kalsiyum yolağını uyarak aktifleştirdiğini göstermekte. Bu da kas kasılmasını sağlayacak bir tesirdir. Yayınladığımız bu olay çalışmasından yola çıkılarak aslan balığı zehrinin kalp, iskelet ya da düz kasların kasılmasını sağlayacak bir ilaç adayı olduğu bulgusuna eriştik. Bilhassa Viagra’nın etken hususu olan Sildenafil ile emsal bir hücre içi mekanizmayı, kalsiyum yolaklarını aktive etmesi, bu zehrin hakikat formülasyonla iktidarsızlık ile gayret eden hastalarda da kullanım potansiyelini öngörmekteyiz” dedi.
İKTİSADA KAZANDIRILMASI HEDEFLENİYOR
Hadise üzerideki araştırmaların sonucunda oluşturdukları proje teklifini Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğü’ne (TAGEM) sunduklarını belirten Doç. Dr. Ayaz, şöyle konuştu:
* Toksik olmayan düzeylerde bu zehrin ya da zehir içeriğinde spesifik olarak hangi unsurların kas kasılmasında tesirli rol oynadığı ve bizlere ziyan vermeyecek biçimde hangi konsantrasyonlarının ya da formülasyonlarının ilaç adayı olarak kullanılabileceği üzerine verdiğimiz proje önerisi, bilimsel olarak kâfi bulunup desteklenmesi halinde aslan balığı zehrinin daha ayrıntılı çalışılıp bu bağlamda ilaç adayı olarak iktisada kazandırılmasını hedefliyoruz.
Ayrıyeten projede partner olarak Mersin Su Eserleri Kooperatifi ile muahede sağladık. Böylece zehri çıkarılmış balıkların afrodizyak olarak pazarlanması ve balıkçılar tarafından iktisada kazandırılması amaçlanıyor. Güney Amerika’da, Avrupa’da, memleketler arası kongrelerde ve halk ortasında aslan balığının efsanevi olarak bilimsel temelli olmayan afrodizyak tesirine inanılıyor.
Zehrin muhakkak bir ölçü kalıntısı ya da içeriğinden muhakkak unsurların balık eti ile karışması bu tesirin temelinde yatan sebep olabilir. Bu durum balığın hem bölgemizde hem de dünya genelinde pazarlanması açısından ehemmiyet arz etmektedir. Bu sebeple Mersin’deki balıkçıların temsilcileri ile proje teşebbüsünde bulunmayı tercih ettik.
ŞUURLU KULLANMA UYARISI
Vatandaşları aslan balıklarını tüketirken dikkatli olması konusunda uyaran Doç. Dr. Ayaz şunları söyledi:
* Aslan balığı zehri yanlışsız biçimde çıkartıldıktan sonra tüketilebilir lakin yanlış maksatlarla kullanılmamalı. Bilimsel dataları ortaya çıkartıldıktan sonra halkımızın buna yönelmesini tavsiye ediyoruz. Yoksa zehri çok önemli tesirler oluşturabilir. (DHA)
Sözcü
