ERÜ bünyesindeki Aşı Araştırma ve Geliştirme Merkezi (ERAGEM) ile İKUM tarafından corona virüse karşı geliştirilen ve Sıhhat Bakanlığı ile Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) tarafından desteklenen Covid-19 yerli aşısının Faz-1 çalışması, 44 istekli üzerinde yapıldı. İnaktif aşının Faz-2 çalışmaları ise şubat ayında başladı ve 250 gönüllünün aşı uygulaması 9 Nisan’da tamamlandı.
İKUM Müdür Yardımcısı Dr. Ahmet İnal, aşılamanın akabinde gönüllülerinin takiplerinin yapılarak, bilgi toplama basamağının da tamamlandığını söyledi.
İnal, aşı uygulanan gönüllülerin 43 gün boyunca takip edildiğini belirterek, “Yerli aşıda Faz-2 çalışmalarının birinci kademesi tamamlandı zira bu 1 yıllık bir çalışma. Faz-3’e geçmek için 43’üncü gün bilgileri gerekiyordu. Faz-3 geçmek için bu datalar tamamlandı. Sıhhat Bakanlığı’na sunulmak için gerekli datalar hazırlanıyor. Faz-3’e geçmek için bir data oluşmuş oluyor. Bu data bakanlık tarafından incelenecek. Bu bilgiler değerlendirildikten sonra Faz-3 evresi başlamış olacak. Şu an bu çalışmaları kendi açımızdan değerlendirdiğimiz vakit bir problem görülmüyor. Tabi bu bizim için memnunluk verici. Bundan sonra Sıhhat Bakanlığı ve TÜSEB bünyesinde çalışmanın Faz-3 kademesinin mayıs ayında başlaması bekleniyor. Faz-3 aşısının uygulama sırasında da ilerleyen kademelerde tahminen erken kullanım onayı ya da tedaviye girmesi mümkün olabilecek; tabi her şey yolunda sarfiyat ve başarılı olursa” diye konuştu.
‘ŞEHİR DIŞINDAN GELİP PLASEBO ÇIKANLAR OLDU’
Faz-2 kademesine Türkiye’nin her yerinden katılanlar olduğunu söyleyen Dr. İnal, “Bu gönüllülerimiz yerli aşı çalışmalarına çok ilgi gösterdiler. Örneğin; kent dışından gelip plasebo çıkan gönüllülerimiz oldu. Çok emek harcadılar. Bunu duyan gönüllülerimizin reaksiyonu ‘Canımız sağ olsun, her işte bir hayır vardır’ diye hoş reaksiyon verdiler. Bunun yanında karı koca gelen gönüllülerimiz vardı. Tekrar karı koca gönüllülerimizden birine plasebo, kocasına ise aşı denk geldi. Aşı uygulanan eşte aşıyla ilgili hiçbir semptom yokken plasebo uygulanan bayanın kolu şişmişti. Bunu ruhsal bir tesir olarak düşünebiliriz” dedi.
‘HER YAN TESİR AŞIYA BAĞLI DEĞİL’
Bir diğer istekli ikili de plasebo denk geldiğini belirten Dr. İnal, “İkisi de aşıdan sonra birçok yan tesir yaşadı. ‘Bize aşı verilmedi, biz bu yan etkiyi nasıl yaşadık?’ diye şaşkınlıklarını söz ettiler. Bunlar bizim için enteresandı. Yani aşı olmadığı halde yan tesir oluşabileceğini gördük. Esasen yapılan çalışmalarda plasebonun gayesi bu. Her yan tesir aşıya bağlı gelişmiyor. Kimi yan tesirleri kişinin aşı olarak düşünüp, bir nevi ruhsal olarak yaşadığını görebiliyoruz. Plaseboda boş su veriliyor. Bu suya karşı bedenin reaksiyon verdiğini düşünün. Biz olağanda aşı verdiğimiz vakit yan tesir düşünürüz; kol ağrısı, kolda şişme görebiliriz. Demek ki bu plaseboya bağlı da gelişebiliyor. Yani insan bedeninde gelişen yan tesir, her vakit aşıya bağlı değildir” diye konuştu. (DHA)
Sözcü
