Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Sıhhat Uygulama ve Araştırma Hastanesi Uzm. Diyetisyen Parıltı Ateş Şahinkaya, pandemi devrinde özel ihtiyaçlı bireylerin beslenmesi hakkında açıklamalarda bulundu.
HASTALIĞA YAKALANMA RİSKLERİ DAHA FAZLA
Özel ihtiyaçlı bireylerin pandemi periyodunda beslenmelerinin her zamankinden özel olması gerektiğini belirten Şahinkaya, “Ülkemizde engellilik terimi ‘fiziksel, zihinsel, ruhsal ve duyusal yetilerinde çeşitli seviyede kayıplar nedeniyle topluma başka bireyler ile birlikte eşit şartlarda tam ve aktif iştirakini kısıtlayan tavır ve etraf şartlarından etkilenen kişi’ olarak tanımlanmıştır. İlgili yönetmelikte de bahsedildiği üzere özel ihtiyaçlı bireyler etraf şartlarından en çok etkilenen kümedir. Başka insanlara nazaran hastalığa yakalanma riskleri fazladır ve bakım verenleri ile sık temasları da bu riski artırmaktadır. Özel ihtiyaçlı bireyin Covid-19 enfeksiyonundan korunması için maske, aralık ve hijyen kurallarına ahenginin sağlanmasının yanında, hastalığa yakalanma riskini en aza indirebilecek ferdî kalkan olan kuvvetli bağışıklık sistemine sahip olabilmesi de sağlanmalıdır” diye konuştu.
Uzm. Diyetisyen Parıltı Ateş Şahinkaya FOTO: SÖZCÜ
ÜLKÜ VÜCUT YÜKÜNE SAHİP OLMASI SAĞLANMALI
Bağışıklık sistemine sahip olabilmesi için sağlıklı beslenmesi gerektiğini tabir eden Şahinkaya, kelamlarına şöyle devam etti; “Özel ihtiyaçlı bireylerde en sık karşılaşılan beslenme sorunu malnütrisyondur. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) malnütrisyonu büyüme, ömrün sürdürülmesi ve özgün fonksiyonlar için bedenin muhtaçlık duyduğu güç ile besin öğeleri ortasında hücresel bir dengesizlik durumunun bulunması olarak tanımlamaktadır. Tesirlerini ekseriyetle vücut yükünün olması gereken sağlıklı seviyenin altında ya da üstünde olması ile gözlemlediğimiz bu durumda, tıbbi beslenme tedavisi uygulanmaktadır. Bu sebeple özel ihtiyaçlı bireyin sağlıklı beslenmesine mahzur olan çiğneme, yutma, tükürme, besini ağızda tutma, kusma yahut bulantı sorunları ile başa çıkabilmek için gerekirse profesyonel takviye alınmalı, ülkü vücut tartısına sahip olması sağlanmalı. Biliyoruz ki Covid-19 obez şahıslarda daha ağır seyrediyor. Besin seçme alışkanlığı varsa yahut tükettiği besin yelpazesi dar ise beslenmesinde azamî çeşitliliğe gidilmeli”
DAYANAK ALMAKTAN ÇEKİNMEYİN
Özel ihtiyaçlı bireylerin tüketmesi gereken besinler hakkında da bililer veren Şahinkaya şunları söyledi:
* En çok seçilen besinler sebzelerdir.
* C vitamininin en iyi kaynaklarından olan sebzeler beslenmeye eklenmelidir.
* Mevsime uygun zerzevatları çiğ tüketmek C vitamininden azamî yarar sağlamamıza yardımcı olur.
* Meyveler mümkünse rastgele bir süreçten geçirilmeden bol su ile yıkandıktan sonra tüketilmeli. Kabuklu yenilebilenler kabuklu tüketilmeli.
* Bitkisel proteince varlıklı kurubaklagiller çorba, köfte yahut un formunda beslenmeye ek edilmeli, kaliteli protein kaynağı olan süt ve süt eserleri, et, yumurta beslenmeden eksik edilmemeli.
* Bilhassa balık tüketimine ehemmiyet verilmeli. Fındık, ceviz, badem vb. yağlı tohumlar her gün beslenmeye ek edilmeli.
* Tahıl kümesindeki besinler beslenmeden çıkarılmamalı, tam tahıllı eserler beslenmeye ek edilmeli.
* Kâfi D vitamini seviyesini sağlamak ismine bilinçsizce D vitamini destekleri alınmamalı.
* Paketli, yağlı, çok tuzlu, şekerli ve kızartılmış eserlerden uzak durulmalıdır.
* Rastgele bir hastalığı olan özel ihtiyaçlı bireylerin sağlıklı beslenme planları için kesinlikle profesyonel dayanak alması gerekmektedir. Unutulmamalıdır ki otizm, down sendromu, serabral palsi, öğrenme zahmeti vb. tanısı olan özel ihtiyaçlı bireylerin sağlıklı beslenmesi hem hayat kalitelerini hem de aldıkları eğitimin faydasını artırır. Lütfen, gerekiyorsa profesyonel dayanak almaktan çekinmeyiniz.
Sözcü
