Dünyada her yıl yaklaşık 2 milyon kişi akciğer kanseri tanısı almakta ve yaklaşık 1,8 milyon kişi akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Türkiye’de ise her yıl yaklaşık 35 bin insan akciğer kanseri tanısı alıyor. Ülkemiz dünyada akciğer kanserinin en çok saptandığı 9. ve erkeklerde akciğer kanserinin en çok saptandığı 3. ülkedir.
Akciğer kanserinin en birincil nedeni olarak hala tütün ve tütün mamulleri kullanımı yer alsa da Covid-19 pandemisi ile değerli bir risk daha oluştu. Hastalar virüs kaygısıyla hastaneye gitmekten çekiniyor ve bu nedenle erken teşhis talihi ortadan kalkıyor.
Bu süreçten en çok etkilenen hasta kümesinin akciğer kanseri hastaları olduğunu söz ederek insanların şikâyetleri için doktora başvurmaktan kaçmamaları gerektiğini belirten Prof. Dr. Çelik, “Akciğer kanseri erken evrede saptandığında ve cerrahi prosedürlerle tedavi edildiğinde daha uzun bir sağ kalım beklentisi sağlamaktadır. Ancak Covid-19 pandemisi devrinde hastalık bulaşmasından korkulması, geç hastane müracaatlarının en kıymetli nedenidir. Bu nedenle Covid-19 pandemisi sırasında hastaneye başvuramayan ve sonrasında tetkik edildiğinde ileri evrede saptanan yeni teşhis akciğer kanseri hastaları olmuştur” dedi.
“AKCİĞER KANSERİ HASTALARI ENFEKSİYON RİSKİNE SAVUNMASIZ”
Akciğer kanseri tedavisi gören hastaların ise enfeksiyon riskine karşı daha savunmasız olduğunu tabir eden Prof. Dr. Pınar Çelik kelamlarına şöyle devam etti:
“Akciğer kanseri tanısı ile tedavisi devam eden hastaları COVID-19’dan müdafaa en kıymetli önceliğimiz olmalıdır. Kemoterapi yahut radyoterapi üzere tedaviler alması gereken ya da ameliyat olması gereken akciğer kanserli hastaların mevcut süreçten ziyan görmemeleri için tedavi ve izlemlerinde değişiklikler yapılması gerekmiştir. Tedavisini hastanede alması gereken hastaların tedavilerine izolasyon tedbirlerine çok dikkat ederek devam edilmiştir. Lakin her türlü tedbire karşın Covid-19 tanısı alan akciğer kanseri hastaları olmuştur. Akciğer kanseri hastalarının Covid-19 virüsünün yarattığı tesirlerden öteki hasta kümelerine nazaran daha makûs etkilendiği gözlenmektedir.
“TÜTÜN ESERLERİ COVID-19’A YAKALANMA RİSKİNİ 14 KAT ARTTIRIYOR”
Türk TORAKS Derneği olarak geçtiğimiz günlerde ‘En az 2 hafta tam kapanmanın’ gerekliliği istikametinde yapılan davete da dikkat çeken Prof. Dr. Çelik, “Son günlerde artan COVID-19 hasta sayıları da dikkate alındığında COVID-19’a yakalanmamak için tedbirler alınmalıdır. Tütün eserleri akciğer kanserinin en değerli sebebidir ve COVID-19’a yakalanma riskini 14 kat arttırmaktadır. Bu nedenlerle tütün eserleri kullanılmamalı yahut bırakmak üzere uygun danışmanlık alınmalıdır. Bağışıklığı güçlendirmek için mesken içinde uygun antrenman programı uygulanmalı, kâfi uyku alınmalı, iyi bir duygusal durum sağlamak ve gerginlik, korku ve öbür hisleri hafifletmek için uygun bir metot uygulanmalıdır. Hastalarımız, makûs hisleri yatıştırmak için gevşeme idmanları yapmalı, izolasyona dikkat ederek dışarı çıkmalıdır. Gerekirse çevrimiçi ruhsal danışmanlık için başvurulmalıdır. İstikrarlı beslenmeye dikkat edilmelidir. Son olarak, beden ısısı ve solunumsal yakınmaların izlenmesi, varsa erken periyotta tespit edilmesi için mümkünse en kısa müddette sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır” dedi.
HASTANE BAŞVURUSU GEREKLİLİĞİ OLURSA ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER
Günlük poliklinik ve acil servis müracaatlarının yanı sıra hasta yatışları sırasında hastalar ve yakınlarının korunması için de tekliflerde bulunulurken. Türk Toraks Derneği Torasik Onkoloji Çalışma Kümesi Yürütme Konseyi Üyesi Prof. Dr. Tuncay Göksel alınması gereken tedbirleri sıraladı.
Poliklinik ve acil servislerde hastalarımızın kendini müdafaası:
*Hastanede uzun müddet beklemekten kaçınmak için poliklinik randevuları evvelden alınmalı.
*Tedavi için gidip gelmelerde özel bir araç kullanılmalı ve toplu taşıma araçlarından kaçınılmalıdır.
*Hastalarımız ve aileleri maske takmalıdır.
*Hastalarımız belirlenen bir alanda bir doktora muayene olmalı, hastanede rastgele dolaşmaktan kaçınmalıdır.
*Çevre yüzeylere ve hastanedeki objelere dokunmaktan kaçınmalı ve dokunduktan sonra ellerini vaktinde yıkamalıdır.
*Toplu bir formda beklemekten kaçınmalı ve başka hastalardan belli bir uzaklıkta uzak durmalıdır.
*Pandemi polikliniği, pandemi servisi, acil servis vb. alanlarda yürünmemelidir.
Hastanede yatış sırasında hastalarımızın ve yakınlarının kendini müdafaası:
*Hasta ziyaretlerinden kaçınılmalıdır.
*Eğer hastaya refakat edilmesi gerekiyorsa, sabit bir kişi belirlenmeli ve dışarı çıkılmamalıdır.
*Hastalar ve aileleri tıbbi cerrahi maskeleri yanlışsız biçimde takmalıdır.
*Öksürürken yahut hapşırırken dirsek iç yüzleri yahut kağıt havlular kullanılmalıdır. Teneffüs salgılarına temas edildiyse eller akan suyla yıkanmalıdır.
*El hijyeni için; öksürme yahut hapşırma sonrası, maskeyi çıkardıktan sonra, hastanedeki ortak alanlara dokunduktan sonra,
hastanın bakımına katıldıktan sonra, yemeklerden evvel ve sonra, yüzeylere temas ettikten sonra, rastgele bir kirlenmeden sonra eller sabunla 20 saniye yıkandıktan sonra akan su ile durulanmalı, gerekirse eller çabucak yıkanamadığında alkol içeren el dezenfektanı kullanılmalıdır. Eller iyice temizlendikten sonra, pak bir havlu yahut kağıt havlu ile kurulanmalıdır.
*Hastaneden ayrılırken başka servis alanlarında bulunulmamalıdır.
*Diğer hastalar ve aile üyeleri ile bağlantı azaltılmalı, şahıslar ile en az 1.5 metre ara koyulmalı, maskesiz konuşulmamalı ve öteki hastaların ve aile üyelerinin eşyalarına ve yataklarına dokunulmamalıdır.
Sözcü
