Acil kullanım onayının çıkmasının akabinde Türkiye’de de nihayet aşılama başladı. Türkiye birinci 4 günde 800 binin üzerinde sıhhat çalışanını aşılayarak en iyi başlangıcı yapan ülke oldu. Ourworldindata’nın bilgilerine nazaran 18 Ocak itibariyle 832 bin 412 kişinin aşılandığı Türkiye, birçok ülkeye nazaran geç başlamasına karşın dünyada (yapılan doz bazında) birinci 10 ortasına girdi.
Dünya aşılama konusunda nispeten daha yavaş giderken Türkiye’nin aşılama marifetinin altında ne yatıyor? Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. İsmail Balık’a bu soruyu yönelttik.
‘EN ÜCRA KÖŞELERE KADAR…’
Türkiye’nin uzun yıllardır bilhassa inaktif aşılarla ilgili altyapı ve lojistiğe sahip olduğunun altını çizen Prof. Dr. İsmail Balık, ülkenin aşılama pratiğini şu sözlerle anlattı: “Türkiye’nin en ücra köşelerine kadar aile doktorları bulunuyor. Bunlar aşıların süratli bir formda yapılmasında en kıymetli faktörler. Bunun dışında küçük de olsa en ücra köşelere kadar sıhhat merkezleri bulunması nedeniyle de çarçabuk ve çok süratli bir biçimde aşı yapabilme kapasitesine sahibiz.”
‘DÜNYANIN EN İYİLERİNDENİZ’
Aşılama alanında dünyanın en iyi ülkelerden biri olduğumuzu tabir eden Balık, “Uzun yıllardır süratli bir biçimde kitlesel aşı yapma kültürüne sahip bir ülkeyiz. Bu bizim açımızdan yeni bir olay değil. Bu bizim hıfzıssıhhadan beri var olan bir alışkanlığımız” diye konuştu ve ekledi: “Corona virüsü aşısını da süratli bir halde bu sisteme adapte edebiliyoruz. Bu yüzden aşılama çok süratli oldu.”
‘AŞININ DA TESİRİ BÜYÜK’
Prof. Dr. İsmail Balık suratı etkileyen faktörlerden birinin de aşı seçimi olduğunu vurguladı. Balık şöyle konuştu:
“İster tercihle ister zorunlulukla olsun, bizim seçmiş olduğumuz aşının da sürat manasında tesiri büyük. Sinovac firmasının CoronaVac aşısı inaktif bir aşıdır. Bu aşılar 2 ila 8 derece ortasında saklanması gereken bir lojistik altyapı gerektiriyor. Bu bizde zati var olan bir şeydi. Örneğin biz birinci planda Pfizer-Biontech aşısını seçmiş olsaydık eksi 70 derecelik bir soğuk zincir ve aşı altyapısı gerekecekti. Bu sisteme sahip olmadığımız için bu aşıları bu kadar süratli yapamazdık. Yalnızca muhakkak merkezlere insanların gelmesiyle yapılabilirdi. O da doğal olarak çok yavaş olurdu. Bundan ötürü bu aşıyı tercih eden öteki ülkelerde aşılama yavaş ilerliyor.
mRNA YAPIP SÜRATLİ OLANLAR DA VAR
Yüzde 90’ın üzerinde muhafaza sağlayan BionTech ve Moderna üzere mRNA aşılarını tercih edip aşılanmada hızlanan ülkeler de mevcut. Fransa bu mevzudaki yavaşlığı ile dalga konusu olurken kısa müddette 2 milyondan fazla kişiyi aşılayan İsrail ön plana çıktı. 12 milyondan fazla kişinin aşılandığı ABD’de de günde ortalama 330 bin kişi aşı oluyor. ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Yöneticisi Dr. Anthony Fauci, amaçlarının 100 günde 100 milyon aşı yapmak olduğunu söyledi.
Sözcü