Türkiye, plastik üretiminde dünya genelinde değerli bir pozisyonda bulunuyor. Birçok dal, plastiği üretim basamaklarına dahil ederek kullanırken, insan hayatının neredeyse her anında kendine yer buluyor. Kahve içilen bardakta, kullanılan havluda, giyilen kıyafette özcesi birçok eşya plastikten üretilmeye başlandı.
Plastiğin denetimli tüketimi ise tabiat sıhhati açısından en kıymetli noktalardan biri olarak görülüyor. Denetimsizce tüketilip atık haline geldikten sonra tabiata atılan plastik, vakit içinde mikroplastiğe dönüşerek denizleri, havayı, ormanlık alanları kirletiyor. Bu hususta en çok denizlerdeki mikroplastik kirliliğin gündemde olduğunu lisana getiren Çukurova Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Su Eserleri Temel Bilimleri Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sedat Gündoğdu, sorunun yalnızca denizlerle sonlu kalmadığını söyledi. Mikroplastik kirliliğin tabiattaki tatlı su kaynaklarını da tehdit ettiğini belirten Gündoğdu, bu durumun önüne geçilmez ise ileride insan sıhhatini önemli derece tehdit eden problemlerle karşılaşılabileceğini söyledi.
BALIKLAR VE KUŞLAR MİKROPLASTİĞİ YİYECEK ZANNEDİYOR
Mikroplastik kirliliğinin varlığının birinci olarak denizlerde ortaya konulmasından ötürü birçok kişinin sorunun yalnızca denizlerde olduğunu düşünmesine yol açtığını kaydeden Doç. Dr. Sedat Gündoğdu, sorunun bu kadarla kalmadığını belirtti.
Denizler üzere ırmakların de mikroplastik kirliliğe maruz kaldığını kaydeden Gündoğdu, ırmakların üzerine kurulan barajların ve bunun üzere birçok tatlı su kaynağının tıpkı durumda olduğunu söyledi. Mikroplastiklerin büyük plastik çöplerin aşınmasıyla ortaya çıktığını ve sulara karışarak kirlilik yarattığını vurgulayan Gündoğdu, “İnsanlar su kenarlarına piknik yapmaya geliyorlar ve akabinde çöplerini burada bırakıyorlar. Bu çöpler mikroplastiğe dönüşüyor. Sonra ırmağa karışıyor ya da kıyısı kirletiyor. Buradaki kuşlar, balıklar bunları besin zannedip yiyor. Bu durum onların ölmesine neden oluyor. Bununla birlikte bizim besin olarak tükettiğimiz balığın bünyesine de mikroplastik girmiş oluyor dedi.
BU TÜRLÜ GİDERSE İÇME SUYU DA KİRLENEBİLİR
Doğayı bu derece kirletmenin insanlık ismine ağır sonuçlarının olabileceğine dikkat çeken Doç. Dr. Gündoğdu, en kısa vakitte bu kirliliğe karşı şuurlu bir tedbir alınmasının kaide olduğunu vurguladı. Tatlı su kaynaklarının birçok bölgede içme suyu olarak kullanıldığını hatırlatan Doç. Dr. Gündoğdu, arıtma sistemlerinin sudaki mikroplastiği arıtarak içme suyu haline getirdiğini belirterek, şunları söyledi:
“Büyük oranda bir arıtma sağlanıyor lakin bu tesislerin kirliliğin artması sonucunda ortaya çıkacak nanoplastiği arıtması mümkün olmayabilir. Mevcut teknolojik sistemler, bu partikülleri arıtmak için şimdi kâfi olmuyor. Tatlı su ekosistemleri insanlık ve öteki canlılar ismine çok kıymetli ekosistemlerdir. Biyolojik çeşitliliğin varlıklı olduğu alanlardır. Plastik atıklardan korunmaları gerekir. Bugün, içme suyumuzda bir risk yok ancak şayet bu süratle plastik tüketmeye ve doğayı kirletmeye devam edersek ileride içme suyumuzda da mikroplastik tehlikeyle karşılaşabiliriz.” (DHA)
Sözcü
