Tam 1 yıldır hayatımızda olan corona virüsü salgını, Türkiye’de 29 bin 290 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. Lakin, son 1 yılda Türkiye’de vefat sayılarının artmasının tek nedeni, bu virüse yakalanmış olmak değil. Bir öbür neden ise virüse yakalanma korkusu…
Usta sanatçı Rasim Öztekin’in vefatının akabinde yakın arkadaşı sanatçı Demet Akbağ’ın, “Corona sebebiyle olması gereken bir ameliyatı ihmal etmiş” açıklamaları pandemi periyodunda hastanelere gitme korkusunu tekrar gündeme getirdi.
Salgın hasebiyle hastanelerden uzak duran ve şikayetleri olmasına karşın, doktora başvurmaktan çekinen şahısların sayısı, her geçen gün artıyor. Bilhassa hayati ehemmiyet taşıyan kalp rahatsızlıklarına bağlı hastalıklarda, tedavi için geç kalınması, geri dönüşü olmayan sonuçlar doğurabiliyor.
Yapılan araştırmalar ise, Türkiye’de pandemi periyodunda meskende ani vefat riskinin yüzde 15 artığını gösteriyor. Şikayetleri olmasına karşın acile giden hasta sayısında da, yüzde 50 azalma var.
“ACİLE GİDEN HASTA SAYISI YÜZDE 50 AZALDI”
Kalp damar cerrahisi uzmanı Prof. Dr. Cengiz Köksal, “Pandemi periyodunda iki kıymetli sorun var. Birisi, şikayeti olan hastalar corona kaygısından acile gitmeye çekiniyor. Bir de kalp hastalıklarının daha sık görüldüğü 65 yaş üstü hastalar için sokağa çıkma kısıtlamaları var. Beşerler, ileri yaştaki hasta kümesi için ekstra tasa ediyor. Tıpkı vakitte kendileri için de acile gitmekten çekiniyorlar. Bu, hastaların şikayetlerinin gizlenmesini ve önemli sorunlar olmadıkça acile gitmelerini engelliyor. Lakin biz tekraren uyarıyoruz. Pandemi periyodunda Türkiye’de konutta ani mevt riski yüzde 15 artmış, acile giden hasta sayısı yüzde 50 artmış” dedi.
“ACİLE VE DOKTORA GİTMEKTEN ÇEKİNMEYİN”
Prof. Dr. Köksal, bilhassa kalp pili olan hastaların rutin denetimlerini aksatmaması gerektiğini söyledi:
“2 risk kümesi var, birincisi pandemi münasebetiyle hastaneye gidip enfekte olmak istemeyen hasta kümesi var. İkincisi de 65 yaş ve üstü risk altındaki insanların doktora gitmemeleri var. Siz kas sorununu, kolay enfeksiyonlarınızı tahminen ihmal edebilirsiniz lakin kalp sorununu ihmal etmemeniz lazım. Göğüste yanma, göğüs ağrısı, çarpında, nefes darlığı yahut mevcut şikayetleriniz artmaya başladıysa kesinlikle hastaneye gitmeniz lazım.”
“Kalp pilinin belirli bir ömrü var ve 6 ayda bir denetim edilmesi gerekiyor. Hem bir sorun olup olmadığı, hem de kalp pilinin ömrünün dolup dolmadığı konusunda. Bunlar ihmal edilmemesi gereken şeyler. Göğüs ağrınız ve nefes darlığınız var lakin artıyorsa ya da yeni başlıyorsa, sırt ağrısı sertse, damar yırtılması neden olabilir, Doğan Cüceloğlu’nda olduğu gibi”
“Ve bilhassa kalp piliniz varsa, rutin denetimlerinizi aksatmamanız lazım. Zira pandemi hastaneleri farklı, covid hastaları farklı bedellendiriliyor. Acile ve doktora gitmekten çekinmeyin zira geri dönüşü olmayan meseleler ortaya çıkabiliyor. Bundan dolayıdır ki ani vefatlar arttı.”
“AMELİYAT OLMA TALİHİNİZİ KAYBETTİNİZ’ DİYEBİLİRİZ”
Prof. Dr. Köksal, şikayetleri olmasına karşın hastaneye gitmek için salgının bitmesini bekleyen hastaların, iki önemli sıkıntıyla karşı karşıya kalabileceğini vurguladı:
“Bunlardan biri, hastalığın daha ağırlaşması, geçirilen sessiz kalp krizleri ve kapak sorunlarına bağlı yorulan kalpler, hastaların pandemi sonrası hastaneye gittikleri vakit daha yüksek riskli ameliyat olmalarına neden olacak. Yahut biz diyeceğiz ki, ‘Üzgünüz, ameliyat olma bahtınızı kaybettiniz. Tahminen bundan sonra yapılacak tek şey kalp nakli.”
“Çünkü vakit, kalp hastalarının aleyhine işliyor. Damar yapısı daha da bozuluyor, kalp daha da yoruluyor. Ve maalesef ameliyat olasında, yüzde 1-2 riskle ameliyat olacakken, bu riskler yüzde 15’leere kadar çıkabiliyor. Kalp şikayetlerini, rahatsızlıklarını, pil denetimini yahut rutin kardiyoloji denetimlerini ertelemek, sonuçta daha önemli meselelerle müsabakanız manasına gelebilir. Şayet şanslıysanız, meskende ani vefat ile kalmamışsanız.”
“Kalp rahatsızlıkları olsa bile lütfen, ileri yaştaki ebeveynlerinizin şikayetlerini dinleyin. Zira mevcut kalp şikayetleri varsa, doktora gitmeniz gerekiyor. Aksi halde, örneklerini çok gördüğümüz üzere bir sürü olumsuz olay ile karşılaşabiliyoruz.” (DHA)
Sözcü
