Türkiye Alzheimer Derneği Lideri Prof. Dr. Haşmet Hanağası, 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü’ne özel açıklamasında, Alzheimer hastalığı ve demansa neden olan hastalıkların sıklığında artan yaşlı nüfusa bağlı olarak büyük bir artış yaşandığının altını çizdi. Prof. Dr. Haşmet Hanağası, “Dünya Alzheimer Günü, Alzheimer hastaları ve demans hastalarının meselelerine dikkat çekmek, onlara ve yakınlarına yardımcı olabilmek için neler yapılabileceği konusunda büyük kıymet taşımaktadır.” dedi.
SON 10 YILDA ARTIŞ VAR
Dünyada 50 milyon civarında demans hastası olduğunu ve bu hastaların yaklaşık üçte ikisinin Alzheimer hastalarının oluşturduğunu tabir eden Prof. Dr. Haşmet Hanağası, “Ülkemizdeki Alzheimer hastası sayısı gelişmiş ülkelerdeki oranlara benzeridir. Ülkemizde 800.000 civarında demans hastası olduğu düşünülmektedir. Bu hastaların büyük kısmını da Alzheimer hastaları oluşturmaktadır. Son 10 yıl içinde hasta sayısında, artan yaşlı nüfusla birlikte yükseliş yaşanmıştır.” diye konuştu.
Prof. Dr. Haşmet Hanağası
“ALZHEİMER’DE TEŞHIS KOYMAK ÇOK KOLAY”
Alzheimer hastalığından korunma ile ilgili en büyük gelişmeler hastalığın patofizyolojisinin ve risk faktörlerinin anlaşılması istikametinde olduğunu belirten Prof. Dr. Haşmet Hanağası, şunları söyledi:
“Artık Alzheimer hastalığına erken kademelerden itibaren çok kolay teşhis konulabilmektedir. Fakat beklenen en büyük gelişme hastalığın tedavisi ile yeni ve güçlü seçeneklerin ortaya çıkmasıdır. Hastalığın sistemlerinin daha iyi anlaşılması ile önümüze yeni tedavi seçenekleri çıkabilir.”
*Ancak hastalığın hala kesin olarak nasıl başladığı konusunda kâfi bilgimiz bulunmamaktadır. Hasebiyle bu bilgi eksikliği tedavide de sonlu bir muvaffakiyete yol açmıştır. Hastalık sistemlerinin daha da iyi anlaşılması ile yeni tedavi seçeneklerinin gündeme gelmesi beklenmektedir.”
ALZHEİMER HASTALIĞI 2 KÜMEYE AYRILIYOR
Alzheimer hastalığının genetik özelliklerine bakıldığında iki kümeye ayrıldığını tabir eden Prof. Dr. Haşmet Hanağası şöyle devam etti:
“İlk küme ileri yaşta başlayan ve aile hikayesinin çok besbelli olmadığı hastaları içerir. Bu kümede hastalık genel olarak 65 yaşının üzerinde başlar ve ailede Alzheimer hastası hikayesi olması hastalığa yakalanma riskini arttırır. Bu kümede hepimizde bulunan birtakım genetik risk faktörleri yahut genetik esirgeyici faktörler çevresel risk faktörleriyle birlikte hastalığın ortaya çıkmasına katkıda bulunur.
*Genetik özellikler konusundaki ikinci küme ailevi Alzheimer hastalığı dediğimiz tüm Alzheimer hastalığının yüzde 1’den azını oluşturan kümedir. Bu kümede hastalık sıklıkla 60’lı yaşlardan evvel başlar. Hastalığın başlangıç yaşı 30’lu yaşlara kadar gerileyebilir. Bu kümede ailede ağır bir halde erken başlangıçlı Alzheimer hastalığı hikayesi bulunur. Hastalar incelendiğinde Alzheimer hastalığına neden olabilecek mutasyonlar saptanır.”
ALZHEİMER’IN BIRINCI BELİRTİLERİ NELER?
Alzheimer hastalığının bayanlarda biraz daha fazla görüldüğünü lakin bu durumun nedeninin kesin olarak bilinmemekle birlikte birtakım hormonal ve bayan cinsiyetiyle bağlantılı genetik risk faktörlerinin rolü olduğu düşünüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Haşmet Hanağası kelamlarını şöyle tamamladı:
“Alzheimer hastalığı sinsi bir hastalıktır. Hastalık birinci olarak günlük hayatı etkilemeyen kolay unutkanlıklar ile başlar ve vakit içinde zihinsel yakınmalar hastanın hayatında olumsuz tesirler oluşturur. Zihinsel fonksiyonlarındaki aksama günlük hayat aktivitelerini de bozmaya başlar. Örneğin para hesabı, taraf bulma, konut işlerini yapma üzere günlük fonksiyonlarda aksamalar meydana gelir. Alzheimer hastalığı kolay unutkanlıklardan yapılan klinik testler, çeşitli laboratuvar ve görüntüleme incelemeleri ile basitçe ayrılabilir.”
ALZHEİMER HASTALARI İÇİN PROJE: UNUTMA SENİ-YAŞANMIŞLIĞIN KOKUSU
Türkiye Alzheimer Derneği toplumda farkındalık yaratmak, Alzheimer hastalığının erken teşhisindeki değeri vurgulamak maksadıyla hasta ve hasta yakınlarına özel olarak, “Unutma Seni-Yaşanmışlığın Kokusu” farkındalık projesini hayata geçirdi.
“Unutma Seni-Yaşanmışlığın Kokusu” farkındalık projesi, Alzheimer hastalarının birinci unuttuğu duyulardan kokuya odaklanıyor. Farkındalık projesi ile hasta yakınları sevdiklerini hatırlatan, unutamadıkları kokuların öykülerini yazıyor. Farkındalık projesi kapsamında ise gelen öykülerin unutulmaması için bu esanslar kolonyaya dönüştürülüyor.
Sözcü
