Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Esra Ergün Alış, Covid-19 için çeşitli ülkelerde gerçekleştirilen aşı çalışmalarının umut verici olduğunu, fakat hastalığın şimdi yeni yeni tanınmaya başlandığı için aşılar hakkında değerlendirmede bulunmak için vakte muhtaçlık olduğunu söyledi. Alış, ayrıyeten Covid-19’la ilgili kıymetli bilgiler verip ikazlarda bulundu…
Dr. Esra Ergün Alış
HANGİ ŞİKAYETLER ARTTI?
Hastalığın birinci görüldüğü günlere göre elimizde artık daha çok akademik ve bilimsel çalışma, daha çok bulgu var. Fakat bu bulgular, hastalığın seyri ve semptomlar da değişkenlik gösteriyor. Kelam gelimi birinci devirlerde ishal şikayetiyle başvuran hastaların sayısı daha fazlayken, bugün ishal bulgusuyla gelen hasta sayısı daha az. Birinci devirlerde ateş bulgusu daha azdı, artık daha fazla. Tekrar birinci periyotlarda balgam gördüğümüzde Covid-19 teşhisinden uzaklaşabiliyorduk. Şimdiyse şikayetlerin birçoklarının ortasında kanlı balgam var. Halsizlik, bel ve sırt ağrıları ise hala en çok gördüğümüz şikayetler.
AİLE İÇİ BULAŞ FAZLA
Hastalığın insanlara en yakınlarından ve en sevdiklerinden geçme riski çok daha yüksek. En çok duyduğumuz hikaye, ‘Ben aslında çok dikkat ediyorum. Meskenden dışarı çıkmıyorum. Lakin geçenlerde oğlum geldi-torunum geldi’ biçiminde oluyor. Hasebiyle Covid-19’a yakalanan hastalara bu virüs en yakınlarından ve en sevdiklerinden geliyor. Bu nedenle tüm tedbirlere hassasiyet göstermeliyiz.
TEST NE VAKİT YAPTIRILMALI?
PCR testlerinde yaşanan yanılgıların nedeni çoğunlukla yanlış vakitte test yaptırmaktan kaynaklanıyor. Temasta olduğumuz bir şahsın olumlu çıkması üzerine, semptom yoksa çabucak test yaptırmak çok yanılgılı bir davranış. Semptom varsa çabucak test yaptırmak yanlışsız alışılmış. Lakin Türkiye için ortalama bulaş müddeti 5 ila 7 gün ortasında değişiyor. Hasebiyle, şayet semptom yoksa, temastan en az 7 gün sonra test yaptırıldığı takdirde daha sağlıklı bir sonuca ulaşabilir. Zira çabucak sonraki gün test yaptırıldığında virüs şimdi testle tespit edilecek yoğunluğa ulaşmamış olabiliyor. Vatandaş da ‘Ben test yaptırdım, negatif çıktı’ diye rehavete kapılabiliyor.
İLAÇLAR KULLANILMALI
CovId-19 tedavisinde kullanılan ilaçlarla ilgili tartışmalara gelince… Bugün semptom göstermeyen ve kendini iyi hisseden hastanın 4 gün sonra nasıl olabileceğinin bir garantisi bulunmuyor. Bu nedenle Covid-19 tanısı konulan hasta, şayet semptom gösteriyorsa, verilen ilaçları mutlaka kullanmalı. Natürel ki kendi özel durumlarını ilaçları getiren filyasyon takımıyla değerlendirmelerinde fayda var.
Sözcü
