Damlacık yoluyla bulaşan coronavirüs genel olarak bağışıklık sistemi zayıf olan bireyleri daha çok etkiliyor. D vitamini bağışıklığı güçlendiren vitaminler ortasında birinci sıralarda yer alıyor. Pekala eksikliği nelere yol açar? Salgın devrinde destek alınmalı mı? Fazlası ziyanlı mı? İşte İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk’in yanıtları…
Prof. Dr. Osman Erk
EKSİKLİĞİ NASIL ANLAŞILIR?
Düşük D vitamini düzeyleri birçok hastalıkla bağlıdır. Kanser, kalp damar hastalıkları, otoimmün hastalıklar, enfeksiyon hastalıkları ve ruhsal problemler bunlardan başlıcalarıdır. Bedende eksik olup olmadığı kolay bir kan testiyle belirlenebilir.
BESİNLERDEN ALINIR MI?
D vitamini, bir güneş vitaminidir. Yalnızca besinlerle beden için gerekli olan ölçülerde D vitamini elde etmek mümkün değildir.
GÜNLÜK GEREKSİNİMİMİZ NE KADARDIR?
Günlük D vitamini gereksinimi yaşa ve şahsa nazaran değişir. Bu nedenle günlük destek kesinlikle hekim teklifiyle alınmalıdır. Uygunsuz ve fazla ölçüde kullanım bedende D vitamininin depolanmasına yol açar. Bilhassa yağlı dokuda biriktiği için bedenden atılması da zordur. Suda çözünmediğinden zehirlenmelere yol açabilir.
KİMLERDE DAHA DÜŞÜKTÜR?
Çağımızın en yaygın hastalıklarından biri olan obezitede D vitamini eksikliği hayli sıktır, zira yağ hücreleri D vitaminini alarak, kullanılmasına müsaade vermez. İlerleyen yaşla birlikte ciltte daha az D vitamini sentezleyebilir. Bu da beslenme yetersizliği ile birlikte yaşlılarda D vitamini eksikliğinin en değerli nedenidir. Uzun mühlet kapalı alanlarda bulunmak da D vitamini eksikliğine yol açar.
NASIL DEPOLANIR?
Güneş ışınlarından en fazla yarar gördüğümüz saatler saat 11.00 ila 15.00 ortasındaki vakit dilimidir. Bu saatlerde her iki kolumuzu çıplak ve gözetici krem sürmeden 15-20 dakika güneşlendirmek gerekir.
COVID-19’DAN KORUR MU?
D vitamini eksik olduğunda bilhassa çocuklarda enfeksiyonlara eğilim artar, bağışıklık yanıtı bozulur. D vitamininin lökosit işlevlerini düzenleyici ve güçlendirici tesiri vardır. D vitamininin Covid-19 hastalığına karşı birçok sistem ile hastalığın sıklığını ve mevt oranlarını azaltıcı halde tesir gösterdiği saptanmıştır. D vitamini ACE-2 reseptörleri ile etkileşim halindedir, hücre içinde glutatyon imalini artırır ve sitokin fırtınasını durduracak istikamette çalışır. 20 Avrupa ülkesinin Covid-19 sıklığı ve mevt oranları ile ortalama D vitamini düzeyleri karşılaştırılmış ve en düşük D vitamini düzeyleriyle hastalık sıklığı ve mevt ortasında kuvvetli bir bağ bulunmuştur. Pandemi sürecinde hekim teklifiyle gerekirse destek alınabilir.
Sözcü
