Türkiye’de pek çok yetişkin, kronik böbrek hastası olduğundan habersiz bir halde hayatına devam ediyor. Bu yüzden birden fazla vakit teşhis ve tedavide geç kalınıyor. Pandemi sürecinde de bilhassa kronik böbrek hastalığı açısından risk kümesinde bulunan (diyabet, kalp, hipertansiyon hastaları ile ailesinde böbrek hastalığı bulunan) bireylerin denetimlerini aksatmamaları gerektiğine dikkat çeken İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Rıfkı Evrenkaya, böbrek hastalıklarından korunma yollarını şöyle sıraladı:
İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Rıfkı Evrenkaya
SAĞLIKLI BESLENİN
■ Ülkü beden yüküne sahip olun. Tuz alımını kısıtlayın, günde 5 gram tuzu aşmayın. İşlenmiş besinlerden ve hazır yiyeceklerden kaçının. Fazla protein alımı böbreğin yükünü artırır. Alkol de böbrek sıhhatini olumsuz tesirler.
■ Şeker hastalarının yaklaşık yarısında böbrek hastalığı oluşur. Diyalize girenlerin yaklaşık yarısı da şeker hastalarıdır. Sistemli olarak sıhhat denetimlerinizi yaptırın ya da parmaktan kan şekerinizi ölçün. Bilhassa 50 yaş üzerinde bunu nizamlı olarak yapmanız önerilir.
■ Böbrek hastalıklarının en kıymetli nedenlerinden biri de hipertansiyondur. Orta yaş üzerinde ve bayanlarda menopoz sonrasında kesinlikle sistemli tansiyon ölçümü yapılmalıdır.
KÂFİ SIVI ALIN SİGARA İÇMEYİN
■ Önerilen günlük sıvı alımı günde 2 litredir ve buna aldığınız tüm günlük sıvı dahildir (su, çay, meşrubat, çorba gibi).
■ Sigara içmek böbrek kan akımını azaltır. Bu da böbrek işlevlerinin bozulmasına yol açar. Sigara kronik böbrek hastalığının ilerleme suratını ve böbrek kanseri riskini de artırır.
■ Bilhassa romatizmal hastalıklarda kullanılan ve nonsteroid antienflamatuar kümesi ismi verilen ilaçların tümü böbreğe ziyan verir. Birtakım antibiyotikler böbreğe hasar verebilir. Hekiminiz tarafından verilen tansiyon ve şeker ilaçlarını ise tertipli kullanın.
■ Böbrek sıhhatini korumak için günde en az 6 bin adım atmaya ihtimam gösterin.
AİLENIZİN SIHHAT GEÇMİŞINİ BİLİN
■ Böbrek hastalıklarının büyük çoğunluğu bir belirti vermez ve laboratuvar testlerindeki anormallik sonucu tanınırlar. Bu nedenle, yılda bir üre, kreatinin, idrar analizi ve mümkünse idrarda protein tayini yapılmalıdır.
■ Böbrek hastalıkları büyük oranda kalıtsal olabilir. Kalıtsal hastalıkları önlemek mümkün olmasa da, olumsuz seyretmelerine pürüz olmak mümkündür. Ayrıyeten baş ağrısı hipertansiyonun, gece idrara kalkmak prostat büyümesinin, çok su içmek şeker hastalığının belirtisi olabilir. İdrar yaptıktan sonra dönün ve tuvalete bakın. İdrarda köpük olması protein kaçağına, koyu renk kanamaya işaret edebilir.
Sözcü
