Her yerde olan corona virüsü yatak odasına da girmeyi ihmal etmedi. Çiftlerin değerli bir kısmı pandemi periyodunda cinsel isteksizlik yaşıyor. Dünyaca ünlü İngiliz yayın organı The Telegraph bu periyoda ‘seks durgunluğu’ ismini verdi. Pandemi periyodunda çiftler cinsel sıkıntılarını aşmak için terapistlerin yolunu tuttu. Covid-19’un yatak odasına olan tesirlerini evlilik ve çift terapisti, cinsel terapist Kemal Özcan ile Cinsel Sıhhat Enstitüsü Derneği Lideri (CİSED) Cem Keçe SÖZCÜ’ye anlattı.
Pandemi devrinde çiftler ortasında cinsel isteksizliğin arttığı gözleniyor. İngiliz The Telegraph gazetesi bu periyoda ‘seks durgunluğu’ ismini verdi. Siz bu tanıma katılır mısınız?
ÖZCAN: Evet, son 5-6 aydır terapist olarak çalıştığım çiftlerin geliş sebepleri seks sakinliği tarifini doğruluyor. Cinsel isteği sürdüren şeylerin başında uygun ortam, yasak, gizem, ulaşılmazlık ve yenilik gelir. Daima bir ortada olunduğunda bağ rutine biner, gizem ve yenilik kalmaz. Tıpkı meskende mecburî yaşamanın getirdiği ruhsal zorluklar, birbirinden sıkılma, alaka toleransında azalma ve çatışmalarda eklendiğinde sevişme isteğinin tümüyle azalması olağandır.
Evlilik ve çift terapisti, cinsel terapist Kemal Özcan
KEÇE: İki farklı senaryo yaşanmaya başlandı. Pandemiden olumsuz istikamette etkilenenler hem ilişkisel hem de cinsel meseleler yaşamaya başladı. Pandemiden olumlu tarafta etkilenenler ise seks yapmaya yöneldi.
Toplumsal hayattan izole olmak, hastalığa yakalanma korkusu, maddi ezalar, gelecek derdi, can kahrı üzere pek çok olumsuzluk pandemi sürecini büyük bir gerilim faktörü haline getirdi.
Gerilim ve geleceğe dair tasalar adrenalin ve kortizol hormonlarının daha çok salgılanmasına neden olur. Bedende adrenalin ve kortizol yükseldiğinde libido düşer, yani cinsel istek azalır.
İkinci senaryoda ise karantina altındaki vatandaş daha fazla cinsel bağa girmeye başladı. Seks hem ruh sıhhati hem de alaka sıhhati açısından esirgeyici ve güçlendiricidir, bilhassa corona fobisinin yaygınlaştığı ve zarurî bir karantina süreci olan konutta kalma üzere ağır gerilimli vakitlerde, iyi vakit geçirmek, anksiyeteyi azaltmak ve çiftlerin ortalarındaki bağı sürdürebilmeleri için seks yapılması içgüdüsel bir reaksiyondur.
Cinsel Sıhhat Enstitüsü Derneği Lideri (CİSED) Cem Keçe
İngiltere’de yapılan bir araştırmaya nazaran geçen yıl şahısların yüzde 25’i hiç cinsel ilgiye girmezken yüzde 40’ı bir evvelki yıldan daha az cinsel alakaya girdiğini beyan etmiş (*). Türkiye’de bu mevzuda bir araştırma var mıdır?
ÖZCAN: Beşerler ekseriyetle cinsel hayatlarıyla ilgili doğruları söylemekten kaçınır. Türkiye’de bu bahiste yapılmış çok fazla araştırma yok. Bizim gördüğümüz cinselliğin çok konuşulduğu ancak az yaşandığı istikametinde. Neredeyse dört bireyden birinde erken boşalma, sertleşme sorunu, vajinusmus ya da cinsel isteksizlik üzere bir cinsel fonksiyon bozukluğu olduğunu düşünürsek sonuçların İngiltere’den farklı olmadığını söyleyebiliriz.
KEÇE: Evet, Türkiye’de de emsal bir çalışma yapıldı. Son 10 gündür CİSED Fiyatsız İstişare Sınırı’nı arayan bireyler üzerinde yapılan ankete, yaşları 40 ile 70 ortasında değişen, 250 bayan 350 erkek olmak üzere toplam 600 kişi katıldı. İstekli iştirakçilere “Corona salgınından evvel ne sıklıkla seks yapıyordunuz?” ve “Corona günlerinde meskende kalırken seks yapma sıklığınızda bir artış yahut azalma oldu mu?” formunda iki soru soruldu.
*Kimi uzmanlar cinsellikle ilgili yapılan anketlerden vatandaşlardan yanlışsız karşılık almanın sıkıntı olduğunu vurguluyor.
Meskenden çalışan birtakım beşerler meskende çalışmanın libido seviyelerini etkilediğini söylerken kimileri ise çok online görüşme (zoom vs.) yapmalarının seks isteklerini azalttığını anlatıyor. Bu manada size danışan bireyler var mı?
ÖZCAN: Birçok danışanımız konutta çalışmanın cinsel hayata ziyan verdiğini söylüyor. Pandemi boyunca mesai kavramının kalmaması, eskisinden daha fazla çalışılması, iş meselelerinin konuta yansıması, çocukların konutta olması, daima meskende kalmanın sonucu ferdî bakımın azalması, uyku saati, yemek saati üzere ömrü düzenleyen rutinlerin ortadan kalkması çiftler ortasında ki ahengi bozmaktadır.
KEÇE: Pandemi nedeniyle cinsel hayatları olumsuz etkilenen ve bu nedenle psikoterapiye yahut cinsel terapiye başvuran danışanların tabir ettiği düşünceler, pandemi sürecindeki ömür şartlarının onları tekdüzeliğe sıkıştırmış olmasından kaynaklanıyor.
Zira evvelce dışarıda bir hayatları vardı, akşam konuta geldiklerinde eşlerini özlüyorlardı lakin artık artık birbirlerini görmekten bıktılar. Birbirlerini görmenin heyecanını kaybettiler ve üstelik artık birbirlerini sinirlendirmek için çok daha fazla fırsatları var. Bu durumda da cinselliğin artık onlar için ilgi cazip olmaması olağan.
Erkekler ve bayanlar ortasında bu devirde libido düşüşü ortasında bir fark var mı?
ÖZCAN: Eşler birbirinin cinsel gücünden olumlu ya da olumsuz etkilenir. Şayet bir eşin değişen koşular nedeniyle cinsel gücü düşerse vakitle oburunun de ilgi ve isteği azalır. Bizim gördüğümüz pandemi sürecinde erkeklerin daha fazla etkilendiği istikametinde. Hazırlıksız bir formda meskene kapanmak zorunda kalan erkeklerin, toplumsal cinsiyet rolünden uzaklaştıkça eril güçleriyle birlikte cinsel istekleri de azaldı. Erkeklerdeki bu cinsel isteksizlik bayanları da olumsuz etkiliyor bu durum vakitle bir kısır döngüye dönüşüyor.
KEÇE: Bayan ve erkek ayrımı yapmaksızın insanların pandemi devrinde gerilime verdikleri yansılarda kişisel farklılıklar olacaktır. Kimi bireyler sekse olan ilgisini büsbütün kaybederken, kimileri cinselliği kontakta kalmak ve tasayı azaltmak için başa çıkma düzeneği olarak kullanabilirler. Çiftler ortasındaki farklılıklar bu devirde daha bariz hale gelebilir ve cinsel istek uyuşmazlığı riskini artırabilir.
Çiftler cinsel hayatlarını olağana döndürmek için ne yapmalı? Yoksa salgın sürecinde libido düşüşü kaçınılmaz bir son mudur?
ÖZCAN: Beşerler Covid-19 hastalığının zarurî kıldığı yaşamsal değişiklikleri kabullenmekte ne kadar fazla direnirlerse o kadar fazla sorun yaşıyor, kabul ettiklerinde daha kolay baş edebiliyorlar. Bu süreçte cinsel isteğin azalması bir yere kadar esasen beklenen bir durum.
Bununla birlikte cinsel hayat birtakım küçük değişiklikler ve biraz eforla pandemiye karşın olağana dönebilir. Çift pandemi öncesi şikâyet edilen, eşe ve aileye vakit ayıramama, birlikte vakit geçirememe üzere zorlukları hatırlayarak bu günleri bütün bunları yapmak için bir fırsat olarak görebilir. Nasıl olsa evdeyim diyerek öz bakımı ihmal etmemeli, eşe ve bağlantıya itina göstermeye devam edilmelidir. Gün içinde belli aralıklarla özel vakitler yaratılarak duygusal ve tensel yakınlık sürdürülebilir. Birbirine sık sık dokunup sarılan, hoş kelamla söyleyen, erotik ortam yaratan ve tertipli olarak birlikte olmaya çalışan çiftler cinsel istek ve güçlerini uzun müddet koruyabilir.
KEÇE: Çiftler cinsel hayatlarını olağana döndürmek için bağlantı sanatından yararlanabilirler. Sağlıklı ve keyifli bir cinsel ömür için cinsel irtibat büyük ehemmiyet taşır. Bağ memnuniyeti ve cinsel tatmin birbirini karşılıklı olarak tesirler. Kriz anları, rotayı değiştirmek, tekrar temas kurmak, yeni bir bakış açısı kazanmak, partneri yine kıymetlendirmek, daha evvel var olan ve cinsel cazipliği besleyen ilişkisel dinamikleri canlandırmak için fırsatlar sağlar.
Çiftler bu periyodu ortalarında şehvet ve yakınlık yaratmanın, gergin bağlantılarını düzeltmenin yeni yollarını keşfetmek için kullanabilirler. Çiftlerin bağlılık hissini artırmalarının yanı sıra, birbirlerine biraz daha özel alan bırakmaları ve beraberlik ile ayrılık ortasında iyi bir istikrar sağlamaları da değerlidir. Bağlantılarına bir yenilik katmak için hem ferdi hem de çift olarak yeni faaliyetlerde bulunmaya başlayabilir, böylelikle partnerlerini yeni bir bakışla görebilirler. Bunun sonucunda da ortalarındaki cinsel istek ve cazipliği artırabilirler.
Sözcü
