Tüm dünyayı alarma geçiren ve alıştığımız normalleri alt üst eden Covid-19, birçok hastalığın tedavisini aksatmakla kalmadı, kimi sıhhat sorunlarının daha sık görülmesine yer hazırladı… Virüs endişesiyle hastanelere gitmek istemeyen birçok hastanın mevcut durumu daha ağır tablolara dönüşürken, sedef üzere gerilim kaynaklı hastalıklarda da artış oldu. Prof. Dr. Burhan Engin, Sedef Hastalığı Farkındalık Haftası kapsamında kıymetli bilgiler verip, tavsiyelerde bulundu… İşte onlar:
Prof. Dr. Burhan Engin
HANGİ BELİRTİLERE YOL AÇAR?
Sedef hastalığı toplumumuzda sık görülen bir hastalıktır. Ömür uzunluğu süren alevlenme ve iyileşme periyotları olabilir. Keskin sonlu, üzerinde hastalığa ismini veren sedef (gümüş) renginde pullanmalar bulunan kızarıklıklarla anlaşılır. Sıklıkla baş derisi, diz ve dirseklerde görülür. Az olarak tırnaklar, el ayaları, ayak tabanları, genital bölge ve yüz dahil her yerde görülebilir. Lezyonlar ekseriyetle simetriktir, yani bedenin sağ ve sol taraflarında birebir yerde ortaya çıkar. Eklem tutulumuna da yol açabilen hastalığın teşhisinde fizik muayene ve biyopsiden faydalanılır.
SEBEPLERİ NELERDİR?
Sedefin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Sağlıklı bir şahısta deri hücreleri 28-30 günde olgunlaşır. Sedef hastalarında ise bu mühlet 3-4 güne kadar inebilir. Ailesinde sedef görülen insanlarda sedefin görülme sıklığı artar. Bunun dışında fizikî travmalar (kaşıma, ovalama, keselenme), enfeksiyonlar, gerilim, kimi ilaçlar, sigara ve çok alkol tüketimi de sedef hastalığını tetikleyen faktörler ortasındadır.
BU İLAÇLARA DİKKAT!
Pandemide sedef, hastaların hem randevulara gitmemesi nedeniyle hem de sedefin tetikleyici faktörlerinden biri olan gerilimi artırdığı için birçok hastada alevlenme görüldü. Bu hastaların kimileri daha evvel kullandıkları lokal tedavileri tabip denetimi olmadan kullanıp bu periyodu yatıştırmaya çalışsa da bağışıklık sistemini baskılayan metotreksat ve siklosporin üzere ilaçların tabip nezaretinde olmadan kullanılması çok sakıncalıdır. Bu tedavilerin pandemide kesinlikle doz ayarı yapılarak doktor nezaretinde kullanılması gerekir.
Biyolojik tedavilerin sedef hastalığının tedavisinde pandemide kullanımı nispeten inançlıdır fakat yeniden de tabibe danışmak gerekir. İlaç seçiminde ve tedavi sürecinde belirleyici olan hastanın yaşı, tedaviye ahengi, hastalığın yaygınlığı, belirtilerin yerleşim yeri, tırnakların tutulum şiddeti ve eklem tutulumu, hastalığın hayat kalitesi üzerine olan tesiri üzere parametrelerdir. Seçilecek tedavi hali ve uygulama yolu, tedavinin müddeti, ilaçların dozu doktor tarafından düzenlenir.
Sözcü
