Sıhhat Bakanlığı, Covid-19 aşısının aile sıhhati merkezleri, kamu ve üniversite hastaneleri ile özel hastanelerde oluşturulacak aşı uygulama ünitelerince yapılacağını açıkladı. Bahis ile ilgili ihtarlarda bulunan İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) İdare Heyeti yaptığı yazılı açıklamada şunlara değindi:
VATANDAŞ ÖNCELİKLE ASM’LERİ TERCİH EDECEK
“Aşı uygulama merkezi seçiminin tercihe bırakılması halinde, vatandaşlarımızın, genel sıhhat hizmet alım alışkanlıkları ve pandemi sürecinin tesiri dikkate alınırsa dikkate alınırsa, aşılamanın büyük bir kısmının aile hekimliklerinde yapılacağını kestirim etmek çok da sıkıntı değildir. Ülkemizde yaklaşık sayılarla her ne kadar 27 bin aile hekimliği ünitesi olsa da bunların yaklaşık 25 bininde aile doktoru, tekrar yaklaşık 21 bininde de aile sıhhati çalışanı istihdamı vardır. Yani elimizdeki açılmış görünen aile hekimliklerinin 2 bininde doktor, doktoru olan ünitelerin üç bininde de aşılama hizmetlerinin olmazsa olmazlarından olan bir hemşire, ebe ya da ATT çalışmamaktadır. Tekrar nüfus dağılımına baktığımızda Anadolu’da bir üniteye 3 bin 260, İstanbul’da ise 3 bin 600 kişinin kayıtlı olduğu bilinmektedir. Toplamda 7 bin civarında aile sıhhati merkezinin bir kısmında tek ünite çalışırken bir kısmında 15’den fazla ünite bulunmaktadır. Yeniden bu ünitelerde 1000’den az kayıtlı nüfus olabildiği üzere 4000 bireyden fazla kayıtlı nüfusu olan üniteler de vardır. Bina yapıları ortasında da epeyce büyük farklar olup, yer katta bir dükkan, bir apartman dairesi, müstakil bir prefabrike yapı ya da standartlara uygun yapılmış binası olan aile sıhhati merkezlerinde hizmet verilmektedir. Aile sıhhati merkezlerinde tüm birinci basamak sıhhat hizmetleri yanında kurumlarda mevzuata uygun ya da uygun olmadığı halde talep edilen sıhhat raporlarından, küçük müdahalelere, laboratuvar hizmetlerinden bebek çocuk erişkin izlem ve aşılarına kadar çok çeşitli hizmetler verilmektedir. Bakanlığın genel yaklaşımı nedeniyle de aile doktorlarımızın çok az bir kısmının randevulu çalıştığı bilinmektedir. Tüm bu dataların ve daha fazlasının en şimdiki haliyle Sıhhat Bakanlığı’nın elinde vardır. Ne var ki bu bilgilere karşın 3 kişilik takımların kurulacağı, günlük 1,5 milyon doza aşı yapabilecek kapasitemizin bulunduğu ve çok güçlü bir birinci basamağımızın olduğu fikriyle bu argümanın desteklendiğine dair açıklamaları görünce ve bu planlama konusunda birinci basamakta rastgele bir hazırlık ve bilgilendirme yapılmadığını görünce, kaygılı olduğumuzu da belirtmek istiyoruz.”
AŞILAMANIN SAĞLIKLI YÜRÜTÜLMESİ İÇİN SORUYORUZ
“Aşıların lojistiği nasıl yapılacak? Aşılar hangi dolaplarda bekletilecek? ASM’lerde yapılması gereken rutin aşılama devam edecek mi? ASM’lerde verilen öteki hizmetler devam edecek mi? Oluşturulacak gruplar ASM’ler için mi yoksa öteki aşı uygulanacak kurumlar için mi? ASM’lerde eksik Aile Sıhhati Çalışanları tamamlanacak mı? Aşıların korunması hem soğuk zincir hem de maddi hasar ve hırsızlık açısından kimin sorumluluğunda olacak? Bir ünitede günde kaç aşı yapılması planlanıyor? Aşı randevusu nasıl verilecek-nasıl alınacak? Aşılama için farklı bir vakit ayrılacak mı? Aşı sonrası aşı olan bireylerin takip mühleti nasıl olacak, nerede bekletilecek? Yeni ve 3. faz çalışması tamamlanmamış bir aşıda muhtemel yan tesirler ve komplikasyonların sorumluluğu açısından uygulayıcının eli rahatlatılacak mı? Aydınlatma ve onam konusunda yasal bir kolaylaştırma yapılacak mı? üzere onlarca sorunun aşıları uygulaması planlanan biz birinci basamakta çalışan aile tabipleri tarafından bilinmediğini, bu hususlarda bilgilendirilmediğimizi ve hala hiçbir hazırlığın yapılmadığını göz önüne aldığımızda bir hafta içinde uygulamaya geçileceğine dahi inanmak zorlaşmaktadır.”
AİLE DOKTORLARI SÜRECE DAHİL EDİLMELİDİR
İSTAHED açıklamasında ayrıyeten, “Elimizde mevcut olan Covid-19 aşısının uygulamasında en değerli ayak olarak görülen aile doktorlarının planlama sürecine dahil edilmemesi önümüzde yeni bir kaosun olacağının da göstergesidir. Sıhhat Bakanlığı’nı en azından bu sefer, böylesi kıymetli bir hususta, sıkışık bir takvime bağlı bir uygulamada uygulayıcılarla daha şeffaf bilgi paylaşmaya ve istişareye davet ediyoruz.” sözleri yer aldı.
Sözcü