Her yaşta ortaya çıkabilen ve ömür uzunluğu süren diyabet, iyi tedavi edilmediğinde hayati riske yol açabiliyor. Münasebetiyle ne kadar erken teşhis edilirse bedende neden olacağı hasarlar da o ölçüde azalıyor. Endokrinoloji Uzmanı Doç. Dr. Ela Keskin, sinsice ilerleyen hastalıkla ilgili kıymetli bilgiler verip, yol açtığı 4 hastalığı anlattı…
ÖNLENEBİLİR Mİ?
Diyabet, pankreasın kan şekerini düzenleyen bir hormon olan insülini gereğince üretememesi ya da üretilen insülini kullanamamasıyla kandaki şeker seviyesinin yükselmesi biçiminde özetlenebilir. Tip 1 diyabet olarak bilinen ve insülin yetersizliği sonucu gelişen diyabetten korunmak mümkün değil ancak Tip 2 diyabet ve gebelik diyabetinden az da olsa korunulabilir. Pre diyabet (gizli şeker) dediğimiz devirde hastanın belli beslenme ve hayat stili değişiklikleriyle diyabet gelişimini önlemek mümkün. Tip 2 diyabette belirtiler çok yavaş ve sinsi seyredebilir. Hastalar yıllarca hiçbir bulgu vermeden diyabetle yaşıyor olabilir. İleri periyotta çok su içme, sık idrara çıkma, gece sık idrara kalkma, yemekten sonra yorgunluk- uyku hali, zayıflama, bulanık görme, konsantrasyon zahmeti, sonluluk, ciltte oluşan mantar enfeksiyonları, kaşıntılar üzere belirtilerle kendini gösterebilir.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Ailesinde diyabet olan bireylerin daha dikkatli olmaları, kilo almamaları, hayat stili değişiklikleri ve idmana kıymet vermeleri, gerekli analizleri yaptırmaları gerekir. Ayrıyeten genetiğinizde olmasa da yıllık sıhhat denetimlerinizde açlık ve tokluk şekerlerinize baktırmayı ihmal etmeyin.
HANGİ PROBLEMLERE YOL AÇAR?
■ Kalp-damar hastalıkları: Diyabet maalesef uzun periyotta kalp-damar hastalıkları riskini artırır. Hastaların yüzde 70-80’i kalp hastalıkları nedeniyle kaybedilmektedir. Bu sebeple şeker hastalarının kan şekeri denetimi ile bir arada kan basıncını ve lipid kıymetlerinin yani kolesterol, trigliserid bedellerinin de denetim altında olması son derece kıymetlidir.
■ Görme kaybı: Kan şekeri ayarlı olmayan yanılgıların uzun vadede küçük damar hastalıkları yani göz hasarları, retina etkilenmesi sonucunda görmelerinde bozulmalar olabilmekte ve bu ileri durumlarda görme kaybına yol açabilmektedir.
■ Böbrek yetmezliği: Diyabetten böbrek damarları etkilendiğinde, böbrek sorunları ortaya çıkar ve diyalize varan böbrek yetmezliği gelişebilir.
■ Hudut sistemi hastalıkları: Yeniden hudut uçları etkilendiğinde ve nöropati dediğimiz tablo geliştiğinde şiddetli ağrıların yanı sıra bu hastalarda ayak yaralarına ve bu ayak yaralarının yol açtığı ülserlerin sonucunda parmak, bacak, ayak kesilmelerine yol açan aksiliklere rastlamak mümkün olabilir.
Sözcü
