Travma sonrası gerilim bozukluğunun zelzeleden sonra günler, aylar içinde ortaya çıkabildiği üzere zelzeleden yıllar sonra da ortaya çıkabileceğini belirten Demirci, “Mağdurların ruhsal yardım süreçlerinin günlerle yahut aylarla kısıtlı olmamalı. Yıllar içindeki süreçte mümkün travma belirtilerinin ortaya çıkışına dair uyanık olunmalı” diye konuştu.
BELİRTİLERİ NELER?
Travmanın belirtilerini sıralayan Dr. Demirci şöyle konuştu:
“Uyku ve iştah meseleleri, seslere karşı hassaslık, irkilme reaksiyonu, içe kapanma, daima tetikte hissetme hali, gerginlik, huzursuzluk, daima halsizlik, isteksizlik, keyifsizlik, dikkat ve odaklanma meseleleri, gece kâbusları, dalgınlık, unutkanlık, huysuzlaşma, çabuk öfkelenme, dürtüleri denetim etmede zahmet, tekrar sarsıntı oluyormuş hisleri, yüksek sarsıntı korkusu, iş yahut okul muvaffakiyetinde düşme, toplumsal münasebetlerde bozulma, kişilik değişiklikleri, alışkanlıklarda değişiklikler, sebebi bulunamayan beden ağrıları, çarpıntı, terleme, titreme üzere fizikî belirtiler olarak sıralayabiliriz.”
SÜRECİ TAKİP EDENLER DE ETKİLENİYOR
FOTO: SHUTTERSTOCK
Sarsıntıdan sonra yıllar içerisinde dahi giderek bozulan bir ruh sıhhati ile karşılaşılabileceğini söyleyen İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden Psikiyatrist Dr. Onur Okan Demirci, “Deprem travmasından elbette en çok etkilenen bireyler sarsıntısı en şiddetli yaşayanlar, göçük altında kalanlar, sevdiklerini kaybedenler. Ancak sarsıntı yalnızca zelzelesi yaşayanları değil bu süreci izleyen ve takip eden birçok kişiyi de etkiliyor. Zelzele travmasının en çok etkilediği kümelerin başında ise kurtarma takımları yer alıyor. Travma sonrası gerilim bozukluğu rahatsızlığı sıklıkla arama kurtarma grupları, müdahale eden sıhhat grupları üzere olay yeri görevlilerinde de görülüyor” dedi.
TEDAVİSİ VAR MI?
Travma sonrası gerilim bozukluğu durumunun tedavi edilmediği sürece tabiatıyla kaybolma ihtimalinin epey zayıf olduğunu açıklayan Demirci, “Yaşam kalitesini önemli seviyelerde etkileyen bu durum karşısında uyanık, dikkatli, önlemli ve açık görüşlü olmalıyız. Birçok vakit ciddiye alınmayan psikiyatrik rahatsızlıklar hem ferdi hem de toplumsal olarak önemli sonuçlara yol açabiliyor. Ciddiye alındığında tedavi edilebilme ihtimali yüksek olan bu durum ciddiye alınmadığında ise birçok yaşama mal olabiliyor. Sarsıntı travması yaşayan bireylere acil olarak müdahale edilebildiği üzere takip eden süreçte de psikoterapi müdahaleleri yapılabilir. Bilhassa EMDR, Bilişsel Davranışçı Terapiler üzere psikoterapi metotları ile sarsıntı travması çok daha sağlıklı bir halde atlatılabilir. Sarsıntının önemli fizikî tesirleri olduğu kadar önemli ruhsal tesirlerinin de bulunduğunu ne kadar erken kabul edebilirsek o kadar sağlıklı müdahale etme talihimiz olacaktır” diye konuştu. (İHA)
Sözcü