İzmir Seferihisar’da meydana gelen 6.9 büyüklüğündeki sarsıntı, herkesi ruhsal olarak olumsuz etkiledi. Bu süreçte şahısların hislerini bastırmaması gerektiğinin altını çizen Psikolog Zozan Başçi, “Kişi mevzuyu yakınlarıyla paylaşmalı. Bu süreçte anlatmak kişiyi iyileştirecek ve rahatlatacaktır” dedi.
Psikolog Zozan Başçi, sarsıntının ruhsal olarak herkesi etkilediğini ve ruhsal bozukluklara neden olduğunu söyleyerek şu biçimde konuştu:
* Son 6 aydır yaşadığımız corona salgını nedeniyle beşerler esasen çok ağır tasa yaşıyordu. Belirsizlikle baş etmede zahmet çekiyorlardı, çaresizlik hisleri çok ağırdı. Münasebetiyle bu da bireylerin depresif durumlar yaşamasına neden oluyordu.
* Sarsıntı de burada ikincil bir travma yaşamalarına neden oldu. Bu periyotta travma sonrası gerilim bozukluğu, depresyon bizim sık yaşadığımız ruhsal bozukluklar ortasında yer aldı.
“SEVDİKLERİNİ KAYBETME KORKUSU YAŞAYABİLİRLER”
* Zelzele sonrası ortaya çıkan ruhsal rahatsızlıklar bilişsel, duygusal ve davranışsal olarak ortaya çıkar. Yorgunluk hissi, bulantı, mide ağrısı üzere semptomlar görülür. Kişi karar vermede zahmet, hafıza meseleleri yaşayabilir.
* Kapalı alanlarda durmaktan korktukları için kaçma davranışları gösterebilirler. Ağır endişe, telaş ve öfke patlamalarıyla kişinin sevdiklerini kaybetme korkusu, bilhassa çaresizlik en ağır yaşanan hisler ortasındadır.
“KİŞİ YAŞADIKLARINI ETRAFIYLA PAYLAŞMALI”
* Hasebiyle bu doğal yansılar şahıslar ortasında farklılıklar gösterebilir. Bunlar kişilik özelliklerine nazaran değişkenlik gösterir. Şayet bu yansılar bir aydan uzun sürüyorsa şahıslar kendilerini dikkatli bir biçimde gözlemlemeli ve bununla ilgili kesinlikle ruhsal takviye almalıdır
* Bu süreçte hisler mutlaka bastırılmamalıdır, husus yakınlarıyla paylaşılmalıdır. Anlatmak kişiyi iyileştirecek ve rahatlatacaktır.
ÇOCUKLAR SARSINTIDAN NASIL ETKİLENİYOR?
Çocukların ise ağır bir dert ve kaygı yaşadıklarını anlatan Uzman Klinik Psikolog Başçi, şöyle devam etti:
* Çocuğun anlayabileceği bir lisan kullanarak zelzeleyle ilgili bilgi vermek çocuğun kendini fizikî ve duygusal olarak inançta hissetmesini sağlar. Bilhassa okul periyodundaki bir çocuğa, ‘deprem oldu, meskenimiz yıkıldı, ancak bizler bir müddet teyzende kalacağız, orada inançta olacağız’ üzere tabirler kullanmalıyız.
* Birebir vakitte zelzelenin ne olduğu, nasıl oluştuğu çocuklara anlatılmalıdır. Çocuklar bilgileri edindikten sonra kendilerini daha inançta hissederler. Birebir vakitte bu devirde çocuklar sarsıntı dehşetiyle birtakım ruhsal rahatsızlıklar yaşayabilirler.
* Örneğin, yaşlarının gerisinde gelişim özellikleri gösterebilirler. Parmak emme, tek başına uyuyamama, tuvaletini kaçırma, öfke nöbetleri görülebilir. Çocuklar sarsıntıdan ötürü meskene çok fazla girmek istemeyebilir. Bu son derece olağan bir durumdur.
* Bu türlü bir durumda çocuklara inanç hissini vererek evreli bir biçimde meskene girmeleri sağlanmalıdır. Oyun oynayabilecekleri uygun ortamlar sağlanmalı. Çocuklar televizyondaki imaj ve haberleri çok fazla izlememeli. (DHA)
Sözcü
