Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko anlattı. Elif Hakko, toplumların aşılanmasının vakit alacağına dikkat çekti ve “Bu süreçte de sonrasında da maske, aralık ve hijyen kurallarına birinci günkü üzere devam etmeliyiz” dedi.
Doç. Dr. Elif Hakko
HANGİ AŞI, NE KADAR TESİRLİ?
– Şu anda şimdi ruhsatlanmamış fakat Faz 3 çalışmaları tamamlanmak üzere olan birkaç aşı var. Biri Çin’in inaktif yani meyyit virüs aşısı, oburu Almanya’nın ve Amerika’nın m-RNA aşısı, bir oburu de İngiltere’nin Adenovirüs vektörlü aşısı. Çin’de üretilen aşı, bilinen en eski teknikle, yani meyyit virüs kullanılarak yapılmış aşı, genel manada güvenilirlik sorunu yok fakat Faz 3 çalışmaları yayınlanmadığından şimdi aktifliği konusunda bilgimiz yok.
– Almanya’da üretilen m-RNA aşısı, daha evvel kanser aşılarında denenmiş bir usulle, yani haberci yeniden virüsün bir proteini yüklenerek bedene veriliyor, beden güya virüsle karşılaşmış üzere bağışıklık hücresi üretiyor. Faz 3 çalışma sonuçlarında yüzde 95 oranında faal bulundu, sağlam olduğu, kolda ağrı ve hafif ateş dışında önemli yan tesiri olmadığı görüldü.
– Birebir usulle Amerika’da da bir firma aşı üretti. İngiltere ve Çin’de de öteki bir virüsün taşıyıcı olarak kullanıldığı Adenovirüs vektörlü aşılar üretildi. Bu aşıların da güvenilirlik sonuçları pek iyi, lakin aktiflikleri başka aşılara oranla biraz daha düşük bulundu. Almanya ve Amerika’nın ürettiği aşıların aktiflikleri yüzde 90’nın üzerinde.
ÖNEMLİ YAN TESİRLERİ YOK
– Almanya, Amerika ve Çin’in meyyit virüs aşısının şu ana kadar bildirilmiş önemli yan tesirleri yok. İngiltere’nin aşısında kimi nörolojik yan tesirlere 2 hastada rastlandı lakin bunların aşı ile bağlı olmadığı söylendi. Bunun dışında kolda ağrı, hafif ateş, halsizlik üzere kolay yan tesirler görüldü.
BİLHASSA KİMLER YAPTIRMALI?
– Maalesef tedavi için elimizde tesirli ilaçlar da yok. O nedenle yalnızca kendimiz için değil, riskli yakınlarımız için bile aşı olarak hiç hastalanmamak ve bulaştırmamak şu an için en iyi seçenek. Aşılar geçmişte pek çok öldürücü hastalık için deva oldu ve bundan sonra da olacak. Bilhassa risk kümesindekilerin aşı olması gerekir lakin bulaştırma potansiyeli olan çalışan, etkin insanların da aşı olmaları kıymetli. Ayrıyeten m-RNA aşısı için söylenen, genetik kodumuzu değiştirecek üzere gayri bilimsel, hiçbir desteği olmayan bilgilere prestij edilmemesini öneririm.
Sözcü
