Geçtiğimiz günlerde corona virüsü enfeksiyonu nedeniyle hastaneye kaldırılan ve tedavisinin ağır bakımda sürdürüldüğü açıklanan Teknik Yönetici Yılmaz Vural’ın, Haziran ayında da PCR testinin olumlu çıktığı tarafındaki savların akabinde, Covid-19 salgınında “reenfeksiyon” yani iyileşen hastaların enfeksiyona yine yakalanma riski de gündeme geldi.
Şimdiye dek yapılan bilimsel araştırmalara nazaran reenfeksiyon hadiselerinin görülme sıklığı şimdi korkutucu seviyede çok değil. Lakin olay sayıları hem Türkiye’de hem dünyada süratle artarken, reenfeksiyon olaylarının da artabileceğinden telaş ediliyor.
REENFEKSİYON OLGULARI BİNDE BİR SEVİYESİNDE
FOTO: DHA
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği’nden (KLİMİK) Prof. Dr. Lider Ergönül, reenfeksiyon açısından şimdilik tek tek olgulardan kelam edilebildiğini, olay oranının 1000’de 1’in altında olduğunun düşünüldüğünü söyleyerek şunları belirtti:
“Reenfeksiyon dediğimiz şey, daha evvel Covid-19 enfeksiyonu geçirmiş birinin iyileştikten bir müddet sonra benzeri bulgularla ağır yahut hafif bir formda yine hasta olması durumudur. Şayet hastalık, ortada bir boşluk olmaksızın devam ediyorsa, buna uzamış Covid-19 enfeksiyonu diyoruz. Bu ikisi farklı şeyler. Uzamış Covid enfeksiyonunda belirtiler biraz da form değiştirerek devam edebilir. Örneğin kas eklem ağrısı daha çok olabilir, yorgunluk hissi gelişebilir, birtakım organ tutulumları üzere bulgular gelişebilir. Bilhassa ağır bakımdan çıkmış hastalarda bu gerçekleşiyor. Hafif geçirmiş olaylarda bunu çok görmüyoruz.”
“AŞILAR AÇISINDAN BİLİM DÜNYASININ DA TASA DUYDUĞU BİR KONU”
Reenfeksiyon hadiselerinin, aşıların gündemde olduğu bugünlerde bilim dünyasını en çok düşündüren mevzulardan biri olduğunu belirten Prof. Dr. Ergönül, kelamlarına şöyle devam etti:
“Reenfeksiyon bizi biraz düşündürüyor, zira aşıları konuşuyoruz. ‘Aşılar birinci başta başarılı olsa bile sanki daha sonra tesiri azalacak mı?’ sorusu gündeme geliyor. Zira nihayetinde aşılar, hastalık durumu taklit eden, (bağışıklık sistemine) hafif bir biçimde bir hastalık idmanı yaptıran şeyler. Yani biz aşı olmamıza karşın, bu kadar tartıştıktan sonra, sanki yine enfeksiyona mı yakalanacağız sorusu hala gündemde.”
“GENETİK FARKLILIK EN MUHTEMEL CEVAP”
Reenfeksiyon hadiselerinin çoğunlukla hafif seyretmekle bir arada daha ağır geçirenlerin de kelam konusu olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ergönül, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ama bu hastaların neden daha ağır geçirdiğini şimdi bilmiyoruz. İkinci kere enfekte olanlarda kimde hafif, kimde ağır seyrediyor, dünyada bilim etraflarında de tartışılıyor, araştırmalar yapılıyor bu bahiste da. Lakin şimdi bir net bir görüş yok. Fakat şunu biliyoruz, örneğin (hiçbir hastalığı olmayan) genç insanlarda Kovid-19 enfeksiyonu beklenmedik formda ağır seyredebiliyor. Bu hastalarda makul bir genetik eksiklik olduğu saptanmıştı. Sanki buna misal genetik bir sorun mi var niyetiyle çalışmalar buraya ağırlaşmış durumda. Yani, kimileri birincisine nazaran daha hafif geçiriyor, bir kesim de birincisine nazaran daha ağır geçirebiliyor. Ancak bu bahiste şimdi bir netlik hala yok.”
“HAFİF GEÇİRENLERİN YİNE HASTALANMA RİSKİ YÜKSEK”
Hastalığı hafif geçirenlerin, düşük seviyede antikor geliştiği için hastalığa ikinci kez yakalanma riskinin daha yüksek olduğuna da dikkat çeken Prof. Dr. Ergönül, şu bilgileri verdi: “Ağır geçirenlerde ise daha yüksek seviyede antikor gelişiyor. Lakin birinci başta hafif geçirenlerde, düşük antikor cevabından ötürü daha sonra reenfeksiyon geçirme ihtimali daha yüksek. Birebir vakitte bu bireylerin hastalığa ikinci defa yakalandığında, daha ağır geçirebileceği söyleniyor. Lakin tüm bunlara karşın ikinci kes enfeksiyon geliştiğinde hastalığın ne istikamette seyredeceğini net olarak kestirmek şu anda pek mümkün değil.”
“SALGININ DENETİM ALTINA ALINMASI YAZ AYLARINI BULACAK”
Prof. Dr. Başkan Ergönül, geçirilmiş hastalık sonrası antikorların ortalama 3 ay koruduğu tarafındaki tartışmalarla ilgili ise “Bazı kimselerde 3 aydan evvel de yine hastalanma kelam konusu olabilir. Düşük de olsa bu da ihtimal dahilinde. Ama genel olarak büyük bir kesimde 3 ay kadar koruyuculuk olduğu biliniyor” dedi.
Covid-19’un da bir gün grip üzere mevsimsel bir hastalığa dönüşeceğini düşündüklerini tabir eden Prof. Dr. Ergönül, kelamlarını şöyle noktaladı: “Şu anki acil gündemimiz, bir an önce salgının bütün dünyada sönümlenmesi. Aşılar buna yarayacak. Bu da lakin gelecek yılın bahar, yaz aylarında en erken denetim altına alınabileceği manasına geliyor. Aşılarla ilgili çalışmalar çoğunluğa bakarak yapılır. Hani sürü bağışıklığı diyoruz ya? Bir toplumun yüzde 70’inin bağışık olması bizim için kâfi. Buradaki istisnalar, aşının tutması, tutmaması, bunlar düşük ihtimaller. Örneğin aşının aktifliği yüzde 90 diyoruz. Demek ki yüzde 10 şahısta aşı tutmayacak zati. Ancak bu müddet içerisinde topluluğun yüzde 70’ini bağışık hale getirirsek aşı takviyesiyle, o vakit korunmayı sağlamış olacağız ve beşerler birbirine hastalık bulaştırmayacak.” (DHA)
Sözcü
