Çok güneşe maruz kalma, hormonal değişiklikler, birtakım enfeksiyonlar ve gerilim, lekelerin gelişiminde birincil katkıda bulunan faktörlerden bazılarıdır. Altta yatan duruma bağlı olarak kimileri kendi kendine yok olurken kimileri tedaviye muhtaçlık duyar. Pekala, cilt lekeleri için hangi bölüm/doktora gidilir? Bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.
CİLT LEKELERİ İÇİN HANGİ BÖLÜM/DOKTORA GİDİLİR?
Cilt lekeleri şikayeti olanların Dermatoloji (Deri Hastalıkları – Cildiye) kısmına başvurmaları gerekir. Uzman doktor öncelikle lekenin rengini, oluşumunu inceleyerek lekeye teşhis koyabilmek ismine gerekli görüntüleme ve gerekirse patolojik incelemeleri sağlayarak buna uygun tedavileri sunacaktır.
CİLT LEKESİ NEDİR?
Leke, derideki rastgele bir iz için kullanılan tabirdir. Çok güneşe maruz kalma, hormonal değişiklikler, genetik faktörler, beslenme bozuklukları, kimi enfeksiyonlar ve gerilim lekelerin gelişimine katkıda bulunan etkenlerden bazılarıdır. Kimi lekeler acil tıbbi tedavi gerektiren cilt kanseri üzere altta yatan daha önemli bir durumun göstergesi olabilir. Çok sayıda leke çeşidi vardır.
Foto: shutterstock
Bunlar:
– Yaş lekeleri: Karaciğer yahut yaşlılık lekeleri olarak da isimlendirilen lentijinler çoklukla 5-20 mm çapında düz, iyi huylu lezyonlardır. Bu lekeler, kahverengiden siyaha kadar değişebilir ve ekseriyetle tekrar tekrar güneşe maruz kalmadan kaynaklı olarak orta yaşlarda ortaya çıkar.
– Melazma: Bazen kloazma olarak da isimlendirilen melazma, ekseriyetle yüzde kahverengi lekelerin görüldüğü bir durumdur. Çoklukla hormonal değişikliklerle tetiklenirler ve sıklıkla bu nedenle gebe bayanlarda görülürler.
– Doğum lekeleri: Doğum lekeleri, olağanda doğumda bulunan cildimizdeki renkli lekelerdir. Bazen bu lekeler kırmızı renkte olabilir. Bu durumdaki lekeler, ekseriyetle “vasküler doğum lekesi” dir. Doğum lekeleri derideki olağandışı kan damarlarından kaynaklanır. Başka ana doğum lekesi tipine “pigmentli doğum lekesi” denir. Bu cins doğum lekesi doğumda bulunur ve çoklukla kahverengi, siyah yahut mavimsi gri renklidir.
– Hemanjiyomlar: Kan damarlarının kümelenmesiyle oluşan iyi huylu lekelerdir. Ekseriyetle deride yahut bazen iç organlarda, bilhassa karaciğerde görünürler. Olağanda doğumda bulunurlar ve nadiren semptomlara neden olurlar.
– Seboreik Dermatit: Kırmızı, kaşıntılı ve pullu döküntülerin tipik olarak baş derisi üzerinde ve birebir vakitte bedenin başka bölgelerinde geliştiği bir cilt rahatsızlığıdır. Ekseriyetle psoriazis, egzama yahut alerjik tepkiden kaynaklanan döküntülere benzemektedir. Kızarıklık bulaşıcı değildir, fakat çoklukla uzun müddetli bir durumdur.
– Vitiligo: Derinin beyaz lekeler oluşturduğu bir hastalıktır. Melanosit hücreleri melanin üretmeyi bıraktığında ya da fonksiyonlarını kaybettiklerinde ortaya çıkar. Durumun nedenleri meçhuldür, fakat otoimmün bir hastalık olduğu düşünülmektedir. Her yaşta ve bedenin rastgele bir yerinde görülebilir. Bazen beyaz yamalar bedenin her tarafına yayılır ve ilerleyen vakitlerde birebir büyüklükte kalırlar. Vitiligo ekseriyetle, vakitle daha büyük bir yamaya dönüşür ya da deri üzerinde küçük soluk bir nokta olarak görülür. Vitiligo çoklukla zararsızdır ve bulaşıcı değildir, lakin kozmetik görünümü, vitiligodan muzdarip olan şahıslarda duygusal ve ruhsal külfete neden olabilir.
– Albinizm: Hipoigmentasyonun bir diğer çok biçimidir ve melanin üretiminde gerekli olan enzim olan tirozinazın yokluğuna yahut yokluğuna bağlı olarak deri, saç ve gözlerdeki pigmentasyonun kısmen yahut büsbütün yok olmasına neden olur. Dünyada her 17.000 bireyden birinde görüldüğü kestirim edilmektedir. Doğumda tüm ırkları etkileyen bir genetik bozukluktur. Albinizm, melanin üretiminden sorumlu bir yahut birkaç gendeki bir kusurdan kaynaklanır.
– Akne: Akne, sebum (yağ), bakteri yahut kir saç foliküllerini tıkadığında ortaya çıkar. Akne bazen ciltte koyu lekeler yahut yara izi bırakabilir.
– Dermatit: Dermatit, cildin iltihaplanmasıdır. Çoklukla kaşıntılı bir döküntü ile şişmeye neden olur.
– Egzama: Egzama şahıstan şahsa değişen ve birçok farklı biçimde ortaya çıkan ferdî bir hastalıktır. Hastalık bulaşıcı değildir. Hafif egzama hadiselerinde, cilt kuru, pullu, kırmızı ve kaşıntılıdır. Daha şiddetli hadiselerde, deride döküntü, kabuklanma ve kanama meydana gelir. Daima kaşıma cildin parçalanmasına ve kanamasına neden olur. Bu durumda, cildi enfeksiyona açık bırakır.
– Sedef hastalığı: Bu, cilt hücrelerinin büyümesini hızlandıran kronik, otoimmün bir cilt hastalığıdır.
– Mantar enfeksiyonları: Bir mantarın neden olduğu cilt yahut tırnakların enfeksiyonu
– Siğiller: Bunlar bir virüs cildin üst katmanını etkilediğinde ortaya çıkan bulaşıcı, iyi huylu cilt büyümeleridir
– Uçuk: Herpes simpleks virüsünün neden olduğu ağız yakınında iltihaplı kabarcık
– Cilt kanseri: Cilt hücrelerinin denetimsiz büyümesidir. Cilt kanserleri görünüm ve renk olarak değişebilir. Kimi cilt kanseri formları, sistemsiz hudutları olan koyu benlere benzemektedir. Öbürleri sarı kabuklara yahut kabarık kırmızı yumrulara benzeri.
Sözcü