Pandeminin başladığı günden bu yana gerek sıhhat sorunu yaşayan gerekse denetim vakti gelen pek çok kişi virüs kapma kaygısıyla hastaneye gitmiyor. Bu durum da teşhis ve tedavide gecikmelere neden oluyor. Pandemi sürecinin göğüs kanserinde erken teşhis oranlarını düşürdüğüne dikkat çeken Doç. Dr. Mustafa Tükenmez, hastalıktan korunma ve tedavi yollarını şöyle anlattı…
Doç. Dr. Mustafa Tükenmez
KAPALI GÖĞÜS CERRAHİSİ NEDİR?
Kapalı (Endoskopik) göğüs cerrahisi kamera ve teknik ekipmanlar yardımıyla küçük kesiden göğüsteki kitle yahut tüm göğüs dokusunun çıkarılması, gerekiyorsa tamirinin birebir yerden yapılmasıdır. 2012’de ülkemizde İstanbul Tıp Fakültesi’nde tek kesi ile endoskopik göğüs ameliyatları yapmaya başladık. Bu teknik sayesinde göğüs üzerinde kesi yapmadan koltuk altına kaydırdığımız daha küçük bir kesiyle daha doğal bir göğüs yapısını daha az his kaybı, daha süratli iyileşmeyle sağlayabilmekteyiz. Makale olarak yayınladığımız bu teknik dünyada da büyük ilgi görmüştür ve itimatla uygulanmaktadır.
AMELİYATTA EN YENİ SİSTEMLER
Göğüs cerrahisinde göğüs esirgeyici cerrahi koltuk altı lenf nodu esirgeyici cerrahi (koltuk altındaki kanser riskli lenf nodlarının bulunup çıkarıldığı lenf nodlarının hepsinin alınmadığı) tekniklerle hastanın cerrahi sonrası oluşabilecek sorunlarının önüne geçilmektedir. Göğüs dokusunun hepsinin alınması gerektiği durumlarda ise göğüs başı ve göğüs cildi korunup göğüs dokusunun yerine silikon implant yahut kişinin kendi dokusu yerleştirilebilir.
RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?
Ailede göğüs kanseri hikayesi, göğüs kanseriyle bağlı olağandışı yeniden sahip olmak, göğüs bölgesine radyasyon almak, erken yaşta (12’den önce) adet görmek, geç menopoza girmek (55’ten sonra), doğum yapmamış olmak yahut birinci doğumu 30 yaş sonrasında yapmak, emzirmemek, menopoz şikayetlerini azaltmak ve bu süreci geciktirmek için hormon tedavisi olmak, alkol ve sigara kullanmak, hareketsiz hayat tarzı, ağır göğüs yapısı, D vitamini eksikliği, ziyanlı kimyasallar içeren kozmetik unsurlara maruz kalmak ve sıhhatsiz beslenmek.
İŞTE KORUNMA YOLLARI
Göğüs kanseri risk faktörlerinden değiştirilmesi mümkün olanları değiştirmeliyiz. Tertipli idman yapmak, çok kilo almamak, D vitaminini olağan düzeyde tutmak, sigara, alkol, ziyanlı kimyasallar ve sıhhatsiz diyetten uzak durmak gibi… 20’li yaşlarla birlikte ayda bir kendi kendine göğüs muayenesi yapmak kıymet arz etmektedir. 20-40 yaş ortası 1-3 yılda bir 40 yaş üzeri yılda bir hekim muayenesi yapılmalıdır. 40 yaşla bir arada 1-2 yılda bir mamografi yapılması önerilir. Ailede erken yaşta göğüs kanseri yahut şikayet varsa 40 yaş altında da mamografi yapılabilir.
Sözcü