Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Hastanesi Uzman Diyetisyeni Anıl Çiğdem Uygur, pandemi sürecinde obeziteyi kıymetlendirdi. Uygur, pandemi periyodunda dünya ve Türkiye genelinde çocuk, ergen ve yetişkinlerde obezitenin arttığını söyledi.
YAŞANAN GERİLİM, UYKU DÜZENSİZLİKLERİ OBEZİTEYİ DE ARTTIRDI
Uygur, toplumsal izolasyon devrinde mesken tipi beslenmenin yararlarından gerektiği üzere yararlanılamadığını belirterek “Yeme davranışlarının pandemi geriliminden etkilendiğini; iştahsızlık, çok yeme, tıkınırcasına yeme (binge eating) olarak ortaya çıktığını görmekteyiz. İzolasyon periyodunda yaşanan gerilim, uyku düzensizliklerine yol açmıştır. Uyku sistemi ve kalitesindeki bozulmayla bir arada, beyindeki ödül merkezlerini uyaran yüksek yağ, yüksek tuz, yüksek şekerli yiyeceklere yönelim; fast food, şekerli içecek ve işlenmiş besin tüketimi; ekran başında geçirilen mühlet; hareketsizlik artmıştır. Tüm bu faktörler obeziteye sebep olmuştur” açıklamasında bulundu.
FOTO: SHUTTERSTOCK
OBEZ ÇOCUKLARIN A, E, C VİTAMİNLERİ DÜŞÜK
Pandemi sürecinin, birçok çocuğun sıhhatini olumsuz tarafta etkilediğini belirten Uygur, “Okulların kapalı kaldığı mühlet boyunca, çocuk ve adölasanların fizikî aktivite seviyeleri düşmüş, sportif aktiviteleri azalmış/hiç kalmamış, ekran maruziyetleri ve uykuda geçirdikleri vakit ile cips, kırmızı et, şekerli içecek tüketimleri artmıştır. TV ve bilgisayar oyunları; hareketsizliğe ve uyku düzensizliklerine sebep olmakta, fast food besin ve şekerle tatlandırılmış içecek tüketimini artırmaktadır. Obez çocukların A, E ve C vitamininden varlıklı olan zerzevat ve meyve tüketimleri düşüktür. Bu vitaminlerin yetersiz alınması, bağışıklık karşılığını düşürmektedir” dedi.
OBEZ BİREYLERİN CORONA VİRÜSÜNE YAKALANMA RİSKİ DAHA YÜKSEK
Diyetisyen Uygur, obezite ve obezite ile alakalı hastalıkların Covid-19 için risk oluşturduğunu kaydederek, “Mart 2020’den beri, obezite ve Covid-19 ortasındaki alaka bilinmektedir. Vücut Kitle İndeksi (BKİ) 35 kilogram/metrekarenin üzerinde olan bireyler ile 25 kilogram/metrekarenin altında olan bireylerin karşılaştırıldığı bir çalışmada, obez bireylerin corona virüse yakalanma riskinin yedi kat daha fazla olduğu bulunmuştur. Hastalığa yakalanma oranları üzere, entubasyon oranları da yüksektir ve obezler ağır bakımda daha uzun mühlet kalmaktadır. Obez bireylerin diğer sıhhat sorunları de olduğu için, bu bireylerde korona virüsü daha ağır bir tablo ile seyretmektedir” halinde konuştu.
MASKE, ARA, PAKLIK + SAĞLIKLI VE İSTİKRARLI BESLENME
Covid-19 ile uğraşta maske, uzaklık ve paklık kurallarına ek olarak sağlıklı ve istikrarlı beslenmenin de epey değerli olduğunu belirten diyetisyen Uygur şu tavsiyelerde bulundu:
* Covid-19’dan korunmak için; sağlıklı kilodaysanız bunu koruyunuz. Şayet, Vücut Kitle İndeksiniz 28’in üzerindeyse, karın etrafında yağlanmanız fazlaysa, tıbbi diyet tedavisi ve fizikî aktivite ile bir arada, yavaş yavaş, sağlıklı kilo amacınıza ulaşınız. Bunu sağlamak için, ömür şeklinizi değiştirmeniz ve kazandığınız sağlıklı alışkanlıkları müdafaanız gerekmektedir.
* Hem obeziteden hem de Covid-19 ve öteki viral enfeksiyonlara karşı korunmak için kâfi ve istikrarlı beslenmek anahtar rol oynamaktadır.
* Ülkelerin Covid-19 Beslenme Rehberleri, emsal teklifleri sunmaktadır: Her ülkenin kendi beslenme rehberi temel alınmalıdır.
* Pandemi sürecinde, alışverişinizi haftalık yahut aylık olarak planlayın, yüksek yağ ve rafine karbonhidrat tüketimini azaltın, zerzevat ve meyve tüketimini artırın, şekerle tatlandırılmış içecek, işlenmiş et, hazır besin, fast food ve şeker alımını sonlandırın.
* Yetersiz beslenme yahut obezite hastalığınız varsa bilinçsizce ilaç, destek kullanmak ya da sıhhatsiz diyet yapmak yerine kâfi ve istikrarlı beslenin; gerekirse profesyonel yardım talebinde bulunmaktan çekinmeyin.
Sözcü