Varis; esasen altta yatan toplardamar yetersizliğinin bir sonucu olarak karşımıza çıkar. Varisli damarlar, cilt yüzeyinin çabucak altında şişkin, bükülmüş kan damarlarıdır. Berbat ve rahatsız edici görünümleri nedeniyle yalnızca estetik bir sorun olarak düşünülse de psikososyal problemler da dahil olmak üzere varisli damarlar birçok probleme yol açabilir. Kimi durumlarda, ilerlemiş varisli damarlar içerisinde pıhtı gelişebilir ve önemli sıhhat sıkıntılarına neden olabilir.
Ahmet Arnaz
KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Herkeste varis görülebilir, fakat bayanların bunlara sahip olma mümkünlüğü erkeklerden daha fazladır. Varisli damarlar, damar duvarları zayıfladığında ortaya çıkar. Damardaki kan basıncı arttıkça zayıflayan duvarlar damarın büyümesini sağlar. Damar genişledikçe damardaki kapakçıklar olması gerektiği üzere çalışamaz. Kirli kan dediğimiz oksijenden yoksul kan toplardamarlar içinde birikir ve göllenmeye yatkın hale gelir. Bu da damarların genişlemesine, şişmesine ve bükülmesine neden olur. Damar duvarları ve kapakçıkları yaş, cinsiyet, aile hikayesi, hayat biçimi (uzun mühlet ayakta durmak ya da oturmak), genel sıhhat durumu (şiddetli kabızlık, yük kaldırmak yahut tümörler üzere karın içi basıncı artıran koşullar), sigara ve kilo üzere nedenlerle zayıflayabilir.
Tedavi yolları nelerdir?
Varisli damarların tedavisi bireye özel olmalıdır. Doppler USG sonucuna bir yahut daha fazla tedavi seçeneği kombine edilerek uygulanmalıdır.
Ameliyat: Cerrah, kanın birikmesini önlemek için etkilenen damarı (ligasyon) bağlar. Cerrah, birebir vakitte varisli damarların yine ortaya çıkmasını önlemek için etkilenmiş olan damarı çıkarabilir.
Termoablasyon (Isı ile): Endovenöz termal ablasyon ismi verilen minimal invaziv bir prosedürle, kalp ve damar cerrahisi uzmanı hasarlı bir damarı kapatmak için bir kateter ile damar içerisine girer ve lazer ya da radyofrekans gücü ile yetersizlik görülen damar kapatılır.
Elastik çoraplar: Destekleyici çoraplar damarları sıkıştırır ve şikayetleri azaltır. Varis çorapları, damarların gerilmesini durdurur ve kan akışına yardımcı olur.
Enjeksiyon tedavisi (skleroterapi): Skleroterapide kalp ve damar cerrahisi uzmanı damarınıza bir çözelti enjekte eder. Çözelti damar duvarlarının birbirine yapışmasına neden olur. Bunun sonucunda damar yara dokusuna dönüşür ve kaybolur.
Nasıl önlenebilir?
Etkin ve sağlıklı bir hayat stili ile varis gelişimi önleyebilir ya da yavaşlatabilirsiniz. Bunun için;
– Uzun mühlet ayakta durmaktan ve oturmaktan kaçının.
– Bacaklarınızı gün içinde birkaç defa kalp hizasından havaya kaldırın.
– Kilonuzu koruyun.
– Sigarayı bırakın.
– Aktif olun.
– Varis çoraplarını deneyin.
– Belinizi sıkan kıyafetler giymeyin.
Sözcü