İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk anlattı:
Bedenimizin üretemediği kimi vitaminleri dışarıdan alırız. Bu vitaminlerden biri de bilhassa beyin ve hudut sistemimiz için büyük kıymete sahip olan B12 vitaminidir. Pekala B12 vitamini eksikliğinin sebepleri nelerdir? Nasıl anlaşılır? Ne üzere meselelere yol açar? Bu vitamin hangi besinlerden alınır? Fazlası ziyanlı mıdır? İşte İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk’in bu sorularıma verdiği yanıtlar…
KİMLERDE GÖRÜLÜR?
HİÇ hayvansal eser tüketmeyen veganlarda (katı vejetaryen) eksiklik sıktır. Vejetaryen beslenenlerde süt, yoğurt, yumurta tükettikleri için B12 eksikliği görülmez. Bunun dışında genel olarak günümüz beslenme şekli da B12 vitamini istikametinden zayıf besinlerden oluşmaktadır. Kanser-ülser üzere mide hastalıkları ve ilaçları bu vitaminin emilimini engelleyerek B12 eksikliğine neden olur. Tekrar şeker hastalığı tedavisinde ve insülin direnci olan obezlerde kullanılan metformin üzere ilaçlar da B12 vitamini eksikliğine yol açar. Alkol tüketimi de B12 eksikliği nedenleri ortasındadır.
BELİRTILERI NELERDİR?
B12 eksikliği yetişkinlerde üşüme, yorgunluk, halsizlik, depresyon, konsantrasyon zahmeti, çarpıntı, istikrar meseleleri, saç dökülmesi, el ve ayaklarda karıncalanma üzere belirtilerle kendini gösterir.
NE ÜZERE SIKINTILARA YOL AÇAR?
B12 vitamini, bedenin kan imalinde muhtaçlık duyduğu değerli bir vitamindir. Eksikliği pernisiyoz anemi denen bir kansızlığa yol açar. Hudut sistemi için de çok kıymetlidir. Zira hücreler ortası bilgi bağlantısını asetilkolin ismi verilen nörotransmitter sağlar. Bedende B12 eksik olduğunda bu bağlantı sağlanamaz. Münasebetiyle unutkanlık, demans (bunama), Alzheimer, konsantrasyon bozukluğu ve öğrenme zahmeti üzere problemler ortaya çıkar.
NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Eksikliği kanda B12 vitamini seviyesinin ölçülmesi ile tespit edilir. Mide sorunları olanlarda bazen B12 vitamini eksikliği, demir eksikliğiyle birlikte görülür. Kritik düzeyde düşük ise B12 vitamini hap olarak yahut enjeksiyon (kas içi) formunda alınır. İnsan bedeni 2-4 yıllık B12 vitamini depolayabilir. Fazlalığı ziyanlı değildir zira idrarla atılır.
HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?
B12 vitamini hayvansal eserlerde olup, bitkisel eserlerde bulunmayan neredeyse tek vitamindir. Şu besinlerde çokça bulunur…
Deniz eserleri: Balık yumurtası, uskumru, somon, sardalye, istiridye, midye ve ton balıkları iyi birer B12 vitamini kaynağıdır.
Et: Kuzu ciğeri, sığır ciğeri, dana ciğeri, hindi ciğeri, ördek ciğeri ve kaz ciğeri protein ve B12 ile beyin hücrelerimizi besler.
Süt eserleri: Süt, peynir ve yoğurt üzere besinler B12, potasyum ve kalsiyum bakımından epey zengindir.
Yumurta: Bir adet yumurta sarısı ise günlük muhtaçlığın yüzde 6’sını karşılar.
Sözcü