Halk sıhhati uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, KRT TV’nin Şimdiki Vakit programında olağanlaşma kararları, COVID-19 hadise sayıları ve aşılama çalışmalarıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
“ORDU İLE ŞIRNAK ORTASINDA 130 KAT FARK VAR”
Olağanlaşma kararlarını kıymetlendiren Pala, şunları söyledi:
* Kısıtlamaların bu haliyle sürdürülmesi gerçek değildir. Bir müddettir sıklıkla vurguladığımız üzere pandeminin yükü işçilere, esnafa ve 65 yaşın üstündeki yurttaşlarımıza yüklenmişti.
* Bizim pandemiye cevap verirken yeni bir ekip kararlar alma zorunuluğumuz vardı. Kararlar alınırken gerisinde bilimsel datalar ve salgın bilimi doğrultusunda hazırlanmış teklifler olmalı.
* Bu kararlar açıklanırken Bilim Konseyinin bu kararların neresinde olduğunu toplum şimdi duyabilmiş değil. Bu kararlar açıklandı ancak kararlar ile bakanlığın 3 haftadır peş peşe açıkladığı 100 binde olgu sayıları ortasında önemli tutarsızlıklar var.
Sıhhat Bakanlığı’nın 3 haftadır açıkladığı vilayetlere nazaran her 100 bin şahısta haftalık hadise sayılarını yorumlayan Pala, “Dün açıklanan data setine baktığımızda, 22-28 Şubat tarihlerini içermesi gerekirken 20-26 Şubat tarihlerini içeren bir 7 haftalık raporla karşılaştık. 20-21 Şubat tarihleri bir evvelki raporda da kapsanıyordu” dedi.
En son açıklanan 3. haftalık 100 bin kişi başına düşen olgu sayılarına dikkat çeken Prof. Dr. Kayıhan Pala, şu değerlendirmeyi yaptı:
* Ordu ile Şırnak ortasında 130 kat fark var. 7 günde görülen 100 bin şahsa düşen yeni olgu sayısı Ordu’da 300 civarında. Şırnak’ta 2,2 civarında.
* Sıhhat Bakanlığı’nın bu ülkenin 81 ili ortasında bu kadar yüksek farklılığın nereden kaynaklandığını açıklaması gerekir ki biz daha sonra, bizim risk haritamız diye belirlediği renklendirilmiş vilayetlere nazaran riskleri datalar ışığında değerlendirebilelim.
* Şu anda bunu kıymetlendirmekten uzağız. Zira tek başına 100 bin kişi üzerine açıklanan olgu sayıları süreci açıklamaya yetmez.
“POZİTİFLİK ORANI YÜZDE 8’LER CİVARINDA”
4 tane daha bilginin açıklanması gerektiğini belirten Pala, bunları şöyle açıkladı:
* Bu vilayetlerde bin kişi başına günde kaç test yapılıyor? Nitekim Şırnak’taki olgu sayısının azlığı, test sayısı Ordu’da yapıldığı kadar olduğu için mi yoksa test yapılamadığı için mi bunu bilmiyoruz.
* Ayrıyeten vilayetlere nazaran testlerdeki olumluluk oranlarını bilmemiz gerekir. Dünyada kabul edilen resmi konsept, şayet 100 testten 3’ten fazlasında sizin müspetlik oranınız varsa salgın denetim altında değil demektir.
* Türkiye yüzde 8’ler civarında şu anda. Biz vilayetlere nazaran hastalığı geçirip antikor geliştirenlerin oranlarını da bilmiyoruz. Örneğin Şırnak’ta bu türlü bir durum mu var?
* Son 6 aydır hastalık çok yüksek oranda geçirildiği için oradaki beşerler yüksek oranda antikora sahip oldukları için mi bu türlü bir durum var bunu bilmiyoruz.
* Son olarak tasa verici 3 varyantın (İngiltere, Güney Afrika, Brezilya’da saptanan varyantlar) vilayetlere nazaran dağılımlarını bilmiyoruz.
* Bunları bilmeden bakanlığın, datalarla örtüşmeyen renklendirilmiş risk haritası tartışmaya tartışmaya açıktır.
* Bilimsel parametreler ortaya çıkarılmadan tek başına bakanlığın tutarsız bilgileri üzerinden tek başına bir bilimsel kıymetlendirme yapmak mümkün görünmüyor.
Bugün açıklanan yeni olay sayılarındaki artışı da pahalandıran Pala, “Demek ki yeni olaylar düne kıyaslandığında şu anda yeni uygulamaya girmiş olmasına karşın hadiselerde artış eğilimi başlamış görünüyor” dedi.
“VARYANT 70 VİLAYETTE SAPTANDI”
Türkiye’de görülen COVID-19 varyantıyla ilgili Pala, “Şu ana kadarki resmi açıklamalar İngiliz varyantının 70 vilayette saptandığına ait. Bunların hangi vilayetler olduğunu bilmiyoruz. Bu varyantın iki özelliğini biliyoruz. Şahıstan bireye daha süratli bulaşıyor. Bilhassa 60 yaşın üstünde bulaştığı insanlarda hastalığın daha ağır geçmesine yol açıyor” diye konuştu.
Değişik vilayetlerden aldığı bilgileri aktaran Kayıhan Pala, “Genel eğilim hasta sayısında bir kıpırdanma olduğu ve hastaların daha ağır seyrettiğine ait. Bir değişim de çocuklardaki hasta sayısında. Geçen yıla kıyasla bir modül daha fazla çocuk hasta sayısı var” dedi.
“YANLIŞ BİR STRATEJİ UYGULANDI”
Pala, ‘kademeli normalleşmeyle ilgili değerlendirmesini ise şöyle noktaladı:
* Bu açıklanan kararların ismine olağanlaşma demiyorum. Zira olağanlaşma dersek sürecin kendisini normalleştirmişiz üzere algılanabilir. Bu gerçek bir yaklaşım değildir.
* Bu hudutlu sayıda bir tekrar açılma teşebbüsüdür. Bana sorarsanız yanlış bir strateji uygulanmıştır.
* Her yerin toptan açılması geçen yıl yaşadığımız ezaları tekrar karşımıza getirecek. Bu şartlarda önümüzdeki haftalarda bilhassa riskin hala sürdüğü yüksek yerlerde olgu sayılarında bir artış beklenebilir.
Sözcü
