Türk Tabipleri Birliği Merkez Kurulu aşılama sürecine ait yazılı bir açıklama yaptı, Sıhhat Bakanlığı’na üç soru yöneltti.
“GEREKEN 130 MİLYON DOZ AŞININ ŞU ANDA KADAR 14.5 MİLYON DOZU TEMİN EDİLDİ”
Temel üreme sayısı 2,5 ile 3,5 ortasında olan bir enfeksiyon hastalığında yüzde 100 tesirli ve ömür uzunluğu bağışıklık sağlayan bir aşının toplum bağışıklığını da sağlayabilmesi için toplumun yüzde 60’ı ile yüzde 72’sinin; aşı yüzde 80 tesirli olduğunda ise toplumun yüzde 75’i ile yüzde 90’ının aşılanması gerektiği bilgisini veren TTB, şunları belirtti:
* Daha düşük seviyede bir tesir ise tüm toplumun aşılanmasını gerektirir. Bu basamakta, 18 yaş altı nüfus ve aşikâr hastalıkları olanlara aşı yapılmayacağını göz önüne aldığımızda, yüzde 100 tesirli bir aşıyla bile kapsam dahilindeki her bireyin aşılanması çok kıymetlidir.
* Bu durumda göçmenler dahil en az 65 milyon insanın aşılanması gerekmektedir. Belirtilen 65 milyon kişi için gereken 130 milyon doz aşının şu ana kadar 14,5 milyon dozu temin edilmiş ve öncelikli kümelere aşı yapılmaya 14 Ocak 2021 itibariyle başlanmıştır.
“AŞI OLAN KİŞİ SAYISINDA VİLAYETLER ORTASINDA BÜYÜK BİR FARK GÖZLENMEKTEDİR”
Türkiye’de açıklanan bilgilere nazaran 1 Mart 2021 (saat 17.00) prestijiyle bir doz aşı alan kişi sayısının 7 milyon 45 bin; iki doz aşı alan kişi sayısının ise 1 milyon 849 bin olduğuna dikkat çeken TTB, “14 Ocak’ta başlayan aşılamada günlük ortalama 200 bin doz aşı uygulanmaktadır. Uygulanması gereken 121 milyon doz daha aşı olduğuna nazaran bu süratle aşılanma aylarca sürecektir. Yeniden Türkiye’de 01.03.2021 tarihi (saat 17.00) prestijiyle bir doz aşı olan kişi sayısında, vilayetler ortasında büyük bir fark gözlenmektedir (Şırnak yüzde 1,5; Çanakkale yüzde 14,4)” tabirlerini kullandı
“STANDARDİZASYON YAPILMAZSA YAŞANAN EŞİTLİK FARK EDİLMEYECEK”
TTB, açıklamasına şu örneklerle devam etti:
* Vilayetlerde bir doz aşı olan bireylerin o ilin nüfusuna oranı 34 vilayette yüzde 10,0 ile yüzde 14,4; 33 vilayette yüzde 6,0 ile yüzde 9,9; 14 vilayette (Şırnak, Hakkari, Ağrı, Şanlıurfa, Siirt, Mardin, Muş, Bitlis, Diyarbakır, Batman, Bitlis, Van, Gaziantep, Iğdır) yüzde 1,5 ile yüzde 5,0 ortasında değişmektedir.
* Bu farkın ortaya çıkmasında, aşılamanın bu evrede yüklü olarak 65 yaş ve üzeri kümesinde uygulanması, kıymetli bir nedendir. Bir öbür değerli neden de eşitsizliktir.
* Bu alanda çalışan bilim insanları; dataların yaşa nazaran standardize edilmemiş kaba sürat dataları olduğunu, bu formuyla değerlendirmenin kusurlu olabileceğini, standardizasyon yapılmazsa yaşanan eşitsizliklerin fark edilemeyeceğini, öbür bir deyişle gizlenmiş olacağını bilmektedir.
“65 YAŞ VE ÜZERİ AŞILAMA ORANLARI GÜNEYDOĞU ANADOLU’DA EN DÜŞÜK DÜZEYDE”
“65 yaş ve üzeri kümesinin vilayetler bazında oranlarına bakıldığında aşılamadaki eşitsizlik gün yüzüne çıkıyor” sözlerine yer veren TTB, şöyle devam etti:
* 65 yaş ve üzeri kümesinde en yüksek aşılanma oranları Ankara (yüzde 86,8), Eskişehir (yüzde 83,9) ve Osmaniye (yüzde 81,6) vilayetlerinde gerçekleşmiştir. 65 yaş ve üzeri kümesinde en düşük aşılanma oranları ise Hakkari (yüzde 19,8) Şırnak (yüzde 21,3) ve Siirt (yüzde 24,3) vilayetlerinde gerçekleşmiştir.
* 65 yaş ve üzeri kümesinde aşılanma oranları, Güneydoğu Anadolu’da en düşük seviyededir. Aşılanma oranı en düşük olan vilayetler birebir vakitte son iki haftadaki datalara nazaran 100 bin nüfusa en düşük olay oranlarının da görüldüğü illerdir.
* Alandan alınan bilgilere nazaran aşılamada yaşanan eşitsizliğin temelinde iktidarın siyasetlerine duyulan güvensizlik ve bakanlığın Covid-19 aşılamalarını müracaata dayalı randevu sistemi ile planlanması nedeniyle anadilinde sıhhate erişim imkanının olmaması temel nedenler ortasında görülmektedir.
“MEVCUT İDARE ANLAYIŞI AŞIYA İTİMAT DUYGUSU OLUŞTURMUYOR”
Her yaş kümesi için yapılacak aşılama oranının bu seviyede ve süratte seyretmesi durumunda toplum bağışıklığının aşı ile sağlamanın mümkün olamayacağını savunan TTB, şu açıklamayı yaptı:
* Türkiye aşılanma oranları göz önüne alındığında, Sıhhat Bakanlığı’nın sıhhat çalışanları ve toplum üzerinde tesirli bir aşı kabul çalışması yapmadığı, mevcut idare anlayışının aşıya inanç duygusu oluşturamadığı söylenebilir.
* Dolayısı ile Türkiye aşı tedariki ve dağıtımındaki zorlukları çözmede başarılı olsa bile COVID-19 aşısına karşı oluşan tereddütleri engelleyemezse salgını önlemek için gereken aşılama oranlarına ulaşamama riskiyle yüz yüze gelecektir.
TTB’DEN SIHHAT BAKANLIĞINA 3 SORU
TTB, aşılama programına ait Sıhhat Bakanlığı’na şu soruları yöneltti:
* Hadise sayılarının başka vilayetlere nazaran düşük olmasının nedeni hastalığı geçirmeleri mi? Kâfi test yapılmaması mı? Tesirli bir temaslı takibi yapıl(a)maması mı? Yoksa her üçü müdür? TÜİK ile birlikte yapılan seroprevalans çalışmasının vilayetlere nazaran sonuçları kamuoyu ile neden paylaşılmamaktadır?
* Risk kümelerinde aşılamaya geçmeden evvel örneklem üzerinden PCR’a ve antikor seviyesine ve yeniden antikoru negatif olanlarda ikinci doza geçmeden PCR ve antikor seviyesine bakılmış mıdır?
* Aşı sonrası istenmeyen tesir sürveyansı yapılıyor mu? Yapılıyor ise bu sürveyans sonuçları neden paylaşılmamaktadır?
Sözcü
