Haccetepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, dünyayı tesiri altına alan koronavirüsün Türkiye’de de görünen mutasyonlarına ait DHA’ya değerlendirmelerde bulundu.
Prof. Dr. Ceyhan, aslında yüzlerce farklı mutasyonun olduğunu söyledi. Prof. Dr. Ceyhan, “İngiltere mutasyonu yüzde 30 civarında daha fazla bulaşıyor. Brezilya mutasyonları yüzde 70-80 daha çok bulaşıyor. Birebir virüsler daima yeni mutasyonlar da geçiriyor” dedi.
‘ŞU AN TAM YOL AYRIMINA GELDİK’
Prof. Dr. Ceyhan, mutasyona iki taraflı bakmak gerektiğini belirterek, “Kötü senaryo; bu mutasyonu taşıyan virüsler şayet daha öldürücü, daha ağır seyredici ikinci mutasyona da tabi olursalar, hem daha süratli hem de daha makus seyreden bir hastalık ile karşı karşıya kalacağız. Güzel senaryo; hep başından beri bahsettiğimiz pandeminin mutasyon ile bitme sürecindeki kademelerden bir tanesi gerçekleşmiş oldu diye düşünebiliriz. Pandeminin bu biçimde sona ermesi için aynı virüsün iki farklı mutasyon geçirmesi lazım. Biri daha hafif seyreden, daha az öldüren hale gelmesi lazım; ikincisi de daha çok bulaştırır hale gelmesi lazım. Daha çok bulaştırmazsa, iyi mutant virüs zaten orjinal Vuhan virüsünün yerini alamaz. Biz şu an da tam o yol ayrımına geldik. Bundan sonra gideceğimiz yolda karşımıza iyi bir mutasyon mu çıkacak, makûs bir mutasyon mu çıkacak bilmiyoruz. Şu ana kadar olan mutasyonların hastalığı daha ağır hale getirmediğini gördük. Endişe şu; aşıdan daha az etkilenen, önlenmesi daha güç, daha bulaştırıcı hale gelmiş bir virüs ikinci bir mutasyonu geçirip de daha makus seyreden hale gelirse siz adapte olup, yeni aşı çıkartıp, bunu denetim etmeye kalkana kadar bütün dünyaya yayılır virüs” diye konuştu.
‘AŞIDA BEKLEDİĞİMİZ İKİ OLAY GERÇEKLEŞMEDİ’
Prof. Dr. Ceyhan, pandemi aşısında bekledikleri iki olayın gerçekleşmediğini söyledi. Ceyhan, bunlardan birinin aşılı şahısların birbirine ya da öteki şahıslara virüsü bulaştırmasının engellemesi olduğunu kaydederek, “Şu an kullanıma hazır aşıların hiçbirinin bu türlü bir özelliği yok. Biz, tamam bireyleri vefattan koruyacağız; lakin pandemi sürüp gidecek bu türlü. Bir anda bir mutasyona uğrayacak virüs ve yine biz insanları aşılamaya başlayacağız, hasebiyle beklediğimiz birinci şey gerçekleşmedi. İkinci, bu mutasyonların mümkün olduğu kadar düşük olması için uğraşmak lazım, ‘süreleri uzatalım daha iyi yanıt oluyor’ biçimindeki yaklaşımlar pendemi aşıları için yanlış bir yaklaşımdır. 1’inci dozu yapıyorsunuz azamî yüzde 50 civarında bir aktiflik oluyor, siz yüzde 50 aktiflikle virüsü aylarca yan yana getirirseniz o virüs eninde sonunda mutasyon geliştiriyor. Yani aşı olmasa mutasyon geliştirme bahtı 1’ise, yüze çıkıyor o vakit. Münasebetiyle kısa müddet içinde aşılamayı en kısa müddette bitirmemiz lazım, bitirmekten şunu kastediyoruz; şayet mutasyonlu virüs yayılmazsa dünyada yüzde 60’ı toplumun bağışık hale gelene kadar; lakin şayet mutasyonlu virüs yayılırsa o vakit yüzde 80’ini aşılamamız lazım. Mutasyonlar artmadan bizim bir an evvel toplumun yüzde 60’ını aşı ile bağışık hale getirmemiz lazım. İki aşı ortasında asgarî müddetleri kullanmak gerek, azamî müddetleri değil” dedi.
Sözcü
