Amerika’da Covid-19 hastalarında psikiyatrik bozuklukların mevtle münasebeti araştırıldı. 45 gün boyunca 7 bin 500’e yakın hastanın tedaviye verdikleri karşılık incelendi ve vefat oranlarına bakıldı.
Test sonuçları müspet olan uygun hastaların 75’inde yüzde 1.0 şizofreni spektrum hastalığı hikayesi, 564’ünde yüzde 7.7 his durum bozukluğu hikayesi ve 360’ında yüzde 4.9 anksiyete bozukluğu hikayesi vardı. Şizofreni spektrum bozukluğu tanısı olanlar vefat riskiyle ilişkilendirilirken, duygudurum ve anksiyete bozuklukları olanlar mevt riskiyle ilişkilendirilmedi. Araştırma, şizofreni hastalarında, Kovid-19 vefat mümkünlüğünün 2.7 kat fazla olduğunu ortaya çıkardı.
Bahse ait değerlendirmede bulunan Psikiyatrist Recep Emre Tan, “Covid-19’a bağlı mevt oranlarında ileri yaş birinci sırada yer alırken; kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, morbid obezite, kronik hastalığı olanlar başka kümeleri oluşturuyordu. Araştırmaya nazaran, şizofren hastalarında corona virüsünden vefat oranı bu rahatsızlığı yaşamayanlara oranla yaklaşık 3 kat daha fazla. Aslında şizofrenlerde hayat ömrü 10-15 sene daha kısadır. Bunların öteki ek tıbbi hastalıklar gösterme ihtimali de daha fazla. Ayrıyeten şizofreninin nedeninde tam bilemediğimiz immün regülasyon meseleleri var yani bağışıklık sistemlerinde bilhassa T hücrelerinde bir grup sorunlar var. Sistemli olmayan oto immün sistemde meselelere neden olduğu, hastalığın seyrini daha da berbata götürdüğüyle ilgili bir ekip hipotezler ortaya atılıyor” diye konuştu.
Psikiyatrist Recep Emre Tan FOTO: DHA
800 BİN ŞİZOFRENİ HASTASI VAR
Dünyada ve Türkiye’de şizofreni hastalığının görülme oranının yüzde 0.8 ila 1 oranında olduğunu söyleyen Tan, “Türkiye nüfusuyla da çabucak hemen 800 bin bireye yakın insanın şizofreni hastası olduğu iddia ediliyor. Bunların hepsi kayıt altında değil, tedaviye başvurmuş değil, hepsi takip edilmiyor ve izlenmiyor. Birtakımı da kendi durumunun farkında değil ve reddediyor” dedi.
Şizofreni hastalarının corona virüsünden vefat riskinin yüksek olmasıyla ilgili birtakım hipotezlerin olduğuna dikkat çeken Tan, “Çok daha iyi seyreden, tedaviye karşılık veren, çalışabilen beşerler olduğu üzere maalesef hiçbir tedaviye karşılık göstermeyen çok ağır dirençli, öz bakımıyla, ferdî hayatıyla yaşam sürecini de kısaltan, önemli meseleler yaşayabilen şizofreni hastaları da var. Şizofreni hastalarında hayat ömrü 10-15 sene daha kısadır. Bunların öteki ek tıbbi hastalıklar gösterme ihtimali aslında daha fazladır. Tedavi olma, tedaviyi sistemli devam ettirme ihtimalleri görece biraz daha azdır” diye konuştu.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ MESELELERİ YAŞANIYOR
Şizofreni hastalarının tedaviye ulaşamadıkları, yeme, içme, barınma, öbür toplumsal takviyeleri alamadıkları için corona virüsünden biraz daha fazla etkilenebildiklerini belirten İstanbul Gelişim Üniversitesinden Psikiyatrist Dr. Öğr. Üyesi Recep Emre Tan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
Şizofreninin nedeninde tam bilemediğimiz immün regülasyon problemleri var. Bağışıklık sistemlerinde, bilhassa T hücrelerinde bir grup sorunlar oluyor. Tam net olarak açıklanamamakla birlikte; Covidin şizofreni hastalarındaki bağışıklık sisteminde esasen bozulmuş, tertipli olmayan oto immün sistemde iyice problemlere neden olduğu, hastalığın seyrini daha da berbata götürdüğüyle ilgili bir ekip hipotezler ortaya atılıyor.”
AŞI ÇALIŞMALARININ SEYRİ DEĞİŞTİRİLEBİLİR
Türkiye’de sıkı bir aşılama çalışmasının başladığını ve bu çalışmalarda şizofreni hastalarına bir ayrıcalık tanınabileceğini söz eden Tan, “75 yaş üzerinde olanlar Covid-19’dan mevt riski açısından birinci sırada yer alıyorken, 2’nci sırada şizofreni hastaları yer alıyor. Bunun önlenebilmesi için şizofreni hastaları aşılanma programına kesinlikle dahil edilmelidir. Tıpkı vakitte şizofreni hastalarının da bu hastalıktan korunması için özel bir kıymet gösterilmeli. Ülkemizde pek çok, büyük ve depo hastane diye geçen psikiyatri hastaneleri var. Burada uzun mühlet yatan hastaların pek birden fazla şizofreni hastaları. Bunlara bilhassa biraz daha risk kümesinde oldukları bilinerek davranılmalı. Gözetici tedbirler artırılmalı, hasta olduklarında bu bilgi göz önünde bulundurularak çok daha çabuk tedavilere başlanmalı” sözlerini kullandı.
ÖBÜR PSİKİYATRİ HASTALARI PANİK YAPMASIN!
Yapılan çalışmanın öteki psikiyatri hastalarını panikletmemesini söyleyen Tan, Bu çalışmada şizofreni olan hastalar, duygudurum bozukluğu, depresyon, bipolar bozukluk, korku ve kaygı bozukluğu olan hastalar da taranıyor. Bu kümede olan hastalarda vefat oranında bir fark yok. Pandeminin sağlıklı insanların üzerinde yarattığı bir tasa, tasa, huzursuzluk var. Psikiyatrik rahatsızlığı olan hastalarımızda bu durumlar daha da depreşti. Onlar çabucak kaygılanmasın. Tüm psikiyatrik rahatsızlığı olan hastalarda corona virüsünün makûs seyretmesi ya da mevt riskini artırması üzere bir durum kelam konusu değil” diye konuştu. (DHA)
Sözcü
