Multipl Skleroz’un (MS) bilhassa genç erişkinleri etkileyen santral hudut sistemi hastalığı olduğunu belirten Türk Nöroloji Derneği İdare Heyeti üyesi Prof. Dr. Cavit Boz, MS tedavisinde heyecan yaratan yeni gelişmeler hakkında bilgiler verdi.
“Covid-19 aşısını geliştiren Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Hasret Türeci ‘nin başında olduğu bir araştırma MS’lileri memnun etti. Son günlerde basında ve medyada haber “müjde” olarak duyuruldu. Sevindirici bu haber mRNA aşısının farelerde başarılı sonuçlar vermesine bağlandı” biçiminde konuşan Boz, çalışma ile ilgili şunları söyledi:
GERÇEKÇİ OLMAYAN BEKLENTİLER YARATTI
“Covid-19 için bir yıldan kısa müddette geliştirilen ve kullanıma giren aşı gibisi bir durumun MS’ için de olabileceği beklentisi ortaya çıktı. Bilimsel özelliği kuvvetli olan bu çalışmanın yorumlanması ve “müjde” olarak aktarılması gerçekçi olmayan beklentiler yaratmıştır.
Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Hasret Türeci’nin araştırması fareler üzerinde yapılmıştır. Deneysel olarak MS gibisi model oluşturulmuş ve de mRNA teknolojisi kullanılarak yapılan tedavinin hastalık aktivitesini baskıladığı gözlenmiştir. Bu bulgular gelecekte MS tedavisi için umut vericidir. Fakat bu metodun MS tedavisinde kullanılabilmesi, her şey yolunda gitse bile 8-10 yıl alacaktır. Başka taraftan bilhassa son 20 yılda deneysel modelde çok başarılı olan pek çok ilaç ve metodun insanlarda kullanıldığında birebir sonucu vermediği gözlemlenmiştir.
VAKTE GEREKSİNİM VAR
MS’in inflamasyon olarak isimlendirilen ve deneysel modeldeki bozukluğunu tedavi eden ilaçlar mevcuttur. mRNA teknolojisinin de daha faal olarak MS aktivitesini baskılaması değerli bir tedavi seçeneği olabilecektir. Hala var olan tedaviler ile erken devirde başlandığında artık MS birden fazla hastada denetim edilebilir bir hastalık durumuna gelmiştir. En kıymetli eksiklik hala engelliliği geri getirecek bir tedavi yolunun olmamasıdır. Teorik olarak mRNA teknolojisi ile geliştirilecek bir tedavinin de yerleşmiş sekelleri düzeltmesi beklenmemektedir.
Özetle mRNA teknolojisi MS için umut vericidir ancak uzun vakte muhtaçlık vardır.”
MS’lilerin covid-19’a karşı aşılanması ile ilgili de konuşan Prof. Dr. Boz şunları söyledi:
Prof. Dr. Cavit Boz
“Ülkemizde kullanıma giren inaktif aşıyı MS’lilerin de kullanması uygundur. mRNA aşıları da MS’liler için sakınca yaratmamaktadır. Bu aşılar MS’e neden olmazlar, MS’lilerde atak riskini artırmazlar. Birinci basamak tedavi almakta olan MS’liler MS olamayanlar üzere aşı olabilirler. Bağışıklık sisteminin baskılayan ilaç kullanmakta olan MS’liler aşı için uygun vakti nörologları ile görüşerek belirlemelidirler.”
Sözcü