Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Çinli bilim insanlarının SARS aşısının geliştirilmesine yönelik yaptığı bir araştırmayı örnek göstererek, Türkiye’ye Çin’den getirilmesi beklenen inaktif aşılarla ilgili değerlendirmelerini paylaştı.
“İnaktif aşılar eski bir aşı geliştirme metodudur. Birçok inaktif aşı yerini daha yüksek teknolojili aşılara bırakmışsa da, çocuk felci ve hepatit A için hala inaktif aşılar kullanmaktayız” bilgisini veren Ceyhan, hem ithal edilen hem de geliştirilmesi devam eden yerli inaktif aşılarda dikkat edilmesi gerek noktaları anlattı.
“HAZIRLANMASI SIRASINDA BULAŞ RİSKİ VAR”
FOTO: DHA
2003 SARS salgınında en süratli ve kolay yol olarak gösterilen inaktif aşıların neden insanlarda denenmediğini anlatan Ceyhan, şunları söyledi:
*İnaktif aşılar kolay ve süratli hazırlanır, fakat güvenlik riski taşırlar ve biyolojik denetimleri açısından, canlı aşılarla birlikte en dikkat gerektiren aşılardır. Kesinlikle kültürlerde etkin virüs denetimleri yapılmalıdır. Hayvan deneyleri riski tam ortadan kaldırmayabilir.
*Hazırlanması sırasında bulaş riski vardır.
*Antijen olarak tüm virüsü kullanmak bazen virüsün hücreye girmesini kolaylaştırıcı antikorlar gelişmesine yol açabilir.
*Enfeksiyonu önleyen tipte (nötralize) antikorlar virüsun diken (spike) proteinlerinin tamamı verildiğinde, özel bir modülü verildiğinden daha düşük olabilir. Münasebetiyle, aşıyı kullanırken tarama testlerini artırmalı ve gerçek aktifliği o vakit değerlendirmeliyiz.
“EN AZ TESİRLİ AŞI BİLE HASTALIĞIN SONUÇLARINDAN İYİDİR”
Ceyhan, “Pandemi çok yaygın bir halde ilerliyor. Mümkün olan en kısa müddette elimize geçen Covid-19 aşısını kullanmalıyız. En az tesirli aşı bile hastalığın sonuçlarından kat be kat iyidir. Görünen o ki inaktif aşı kullanacağız” diye ekledi.
ÇİNLİLER O VAKİT İÇİN TELAŞ VERİCİ BULMUŞ
Çinli bilim insanlarının 2005 yılında yayımladığı, 2003 yılında dünyayı tesiri altına alan SARS-CoV virüsüne dair aşı çalışmalarındaki saptamalarında, “İnaktif SARS-COV aşıları klinik kullanım açısından kolay üretilebilmesi nedeniyle mevcut birinci aşı olabilir, lakin güvenliği dert vericidir. Aşıyı üretenler konsantre canlı SARS-CoV ile süreç sırasında enfeksiyon riski altındadır, eksik virüs inaktivasyonu, aşılanan popülasyonlar ortasında SARS salgınlarına neden olabilir ve kimi viral proteinler, SARS gibisi hastalıklara neden olsalar bile, ziyanlı bağışıklık yahut enflamatuar reaksiyonlara neden olabilir” sözleri yer alıyor.
Şiddetli Akut Yolu Sendromu (SARS-CoV), Covid-19’dan evvel dünya çapında, 2002-2003 yılları ortasında tesirli olan corona virüsü çeşididir. Birinci olarak Kasım 2002’de Çin’in Guangdong bölgesinde olarak ortaya çıkmış, 30 ülkeye süratle yayılmıştır. Bilim insanları, 2019 yılında ortaya çıkan yeni tip corona virüsü ile başta SARS-Cov-2 ismini vermiş, daha sonra Covid-19 tanımlaması yapılmıştı.
Sözcü
