Belirli aralıklarla tekrarlayan ateş, ağız içinde aftöz lezyonlar, farenjit ve uzunluğunda lenf bezlerinin büyümesi ile seyreden, bilhassa 5 yaş altı çocuklarda görülen, nedeni tam olarak açıklanamamış periyodik ateş sendromu PFAPA ile ilgili bilgi veren Dr. Öznur Yılmaz Gondal, “Ortalama başlangıç yaşı 2,5 yaştır. Ateş, 3-5 gün sürebilir ve ekseriyetle 38,5-39 santigrat derece ortası seyreder. Aftlar her atakta görülmeyebilir. Bademcikler üzerinde iltihap odakları olabilir ama boğazda A kümesi beta-hemolitik streptokoklar izole edilemez. Birçok hasta, viral yahut bakteriyel üst teneffüs yolu enfeksiyonu tanısı alarak tedavi edilir, bu yüzden PFAPA tanısı gecikebilir yahut atlanabilir” diye konuştu.
TANIYI MUTLAKLAŞTIRACAK SPESİFİK BİR TEST YOK
PFAPA sendromunun rastlantısal bir hastalık olarak kabul edilmesine karşın, kimi olaylarda aile öyküsü olması nedeniyle genetik faktörlerin de hastalığın oluşumunda rol oynayabileceğinin düşünüldüğünü söz eden Gondal, “Tanı klinikle konur ancak tekrarlayan ateş yapabilen öbür hastalıkları dışlamak gerekir. Tanıyı nihaileştirecek spesifik bir test yoktur. Ateşli periyotlarda beyaz kürelerde orta seviyede bir artış ve C-reaktif proteinde (CRP) yükselme görülebilir. Atak geçtikten sonra laboratuvar testleri olağana döner” kelamlarıyla hastalığın seyir formuna dair ipuçları verdi.
”KESİN TEDAVİSİ YOK”
Gondal, PFAPA tedavisinin şikayetleri azaltmaya yönelik olduğunu, spesifik tedavisi ve tekrarları önleyecek bir metot bulunmadığını belirterek kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Ateşin denetim altına alınmasında en faal usul ateşli periyotta kortizon uygulamasıdır. Birçok olgu kortizon tedavisine dramatik karşılık verir ve süratle düzelir. Tedavide bademciklerin cerrahi olarak çıkartılması tartışmalıdır. Hastalık uzun müddettir biliniyor olmasına karşın sebebi yahut tetikleyen faktörler şimdi aydınlatılamamıştır. Kortizona iyi yanıt vermesi, bağışıklık sistemi denetim sistemlerindeki bir bozukluk sonucu geliştiğini düşündürmektedir.”
D VİTAMİNİ DESTEĞİ KULLANILMASI ATEŞ MÜDDETİNİ AZALTMIŞ
Son vakitlerde D vitamininin kalsiyum metabolizmasındaki rolünün yanı sıra immünmodülatör yani bağışıklık sistemini düzenleyici tesirinin kıymetinin anlaşılmaya başlandığını belirten Gondal, kelamlarını şöyle sonlandırdı:
“D vitamini eksikliğinin birebir vakitte kimi oto-immün nedenli romatizmal hastalıklar ve alerjiyle de bağlantılı olabileceği öne sürülmüştür. Yapılan birkaç çalışmada, vitamin D eksikliğinin PFAPA sendromuyla alakalı olabileceğine dair deliller bulunmuştur; ortalama 7 ay boyunca D vitamini desteği kullanılmasının ateş müddetini, şiddetini ve 1 yıl boyunca görülen atak sıklığını azalttığı saptanmıştır ancak bu ateşli periyotların PFAPA atağı mı yoksa öteki enfeksiyonlarla mı bağlantılı olduğu netleştirilememiştir. Daha büyük hasta kümesiyle yapılacak bilimsel çalışmalarla D vitamininin hastalığın oluşumundaki rolünün aydınlatılması gereklidir.” (DHA)
Sözcü
