8 ayda 2 binin üzerinde kişinin takibi sonucu ulaşılan bilgilere nazaran hastalığı ağır geçirenlerde rastlanan yeni bulgular var. Merkezde elde edilen bulgularla ilgili konuşan İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, “Burada en çok gözümüze çarpan bulgu, bu hastaların bir kısmında akciğer damarlarında bir pıhtı oluşmasıydı. Yani pıhtı atması değil, pıhtının kendisinin bu damarlar içinde oluşması ki bu da aslında covid hastalığının gözlemlediğimiz yeni bir bulgu” dedi.
Bunun yanında son vakitlerde tiroid işlevleriyle alakalı bozukluklar da görmeye başladıklarını lisana getiren Tükek, “Özellikle bu izlem merkezine gelen hastaların tiroidlerinin fazla ya da az çalıştığı halinde işlev bozuklukları olduğunu gördük. Bu da aslında kıymetli bir bulgu. Bunu aslında 3’üncü ayda da söylemiştik fakat 6’ncı aya geldiğimizde bunun artığını ve artarak devam ettiğini gözlemliyoruz” diye konuştu.
HASTALAR DAİMA TAKİP EDİLİYOR
İstanbul Tıp Fakültesi’nde 28 Nisan’da “Covıd-19 Hastaları İzlem Merkezi” açıldı. Türkiye’de ve dünyada bir birinci olduğu belirtilen merkezde corona virüsünü ağır geçirmiş ve geçirdikten sonra takibe alınması gereken hastalar gün gün izlendi.
Hastalarda, taburcu olduktan sonraki 1, 3, 6, 9 ve 12’nci aylarda meydana gelecek birtakım sorunları tespit etmek için kurulan merkez, corona virüsünün bilinmeyen pek çok yanını ve hastalar üzerindeki tesirlerini gözler önüne sermek için büyük rol oynadı.
Corona virüsüne yakalanan ve atlatan bireylere çeşitli analiz ve tetkikler yapılarak, hastalarda kalıcı bir hasar oluşup oluşmadığının araştırıldığı merkezde, dünyadaki çalışmalar ışık tutacak yeni bulgular tespit edildi.
“ÇABUK YORULMA VE HALSİZLİK UZUN SÜREBİLİR”
İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek FOTO: DHA
İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, dataları kıymetlendirdi.
İzledikleri birtakım hastalarda halsizlik, çabuk yorulma ve efor kapasitesindeki azalmanın önemli boyutta devam ettiğinin altını çizen Prof. Dr. Tükek, “Aşağı-yukarı 8 ay oldu bu merkezi açalı ve birinci 3 aylık dataların akabinde, 6 aylık bilgileri de burada inceleme fırsatı bulduk. Burada kovid-19 geçirip takip edilen hastalarda ne üzere semptomların devam ettiği ya da hangi semptomların ortaya çıktığı kıymetliydi bizim için. Burada gözlemlediğimiz aslında, Covid’in en çok semptom olarak ortaya çıkan halsizlik, yorgunluk, boğaz ağrısı, ishal ve koku kaybı üzere şikayetler içerisinde ishal şikayetinin çok çabuk ortadan kalktığı, koku almanın birkaç ay içinde tekrar yerine geldiği lakin çabuk yorulma ve halsizlik şikayetinin 6 aydan beri birtakım hastalarımızda devam ettiğini gözlemledik. Bilhassa efor kapasitesindeki azalma birtakım hastalarımızda önemli boyutta devam etmekteydi ki, bunlar daha çok ağır kovid geçiren bireyler. Ayakta, hafif geçirenlerde bu kadar önemli bir nefes darlığı ve halsizlik şikayeti olmuyor” diye konuştu.
“AKCİĞERDEKİ DAMARLARDA PIHTI OLUŞUMU GÖZLEMLEDİĞİMİZ YENİ BİR BULGU”
FOTO: DHA
“TİROİD İŞLEVLERİNDE BOZUKLUKLAR GÖRMEYE BAŞLADIK”
Ayrıyeten, 6. ay datalarına bakıldığında tiroid bozuklukları yaşayan hastaların sayısının giderek arttığını lisana getiren Tufan Tükek, şunları söyledi: “Son vakitlerde tiroid işlevleriyle alakalı bozukluklar görmeye başladık. Bilhassa bu izlem merkezine gelen hastaların tiroidlerinin fazla ya da az çalıştığı formunda işlev bozuklukları olduğunu gördük. Bu da aslında kıymetli bir bulgu. Bunu aslında 3. Ayda da söylemiştik fakat 6. Aya geldiğimizde bunun arttığını ve artarak devam ettiğini gözlemliyoruz. Esasen bu türlü viral hastalıklar, bu usul sorunların de başlangıcını oluşturuyor, tetik çekiyor ve onun sonucu olarak da bu tip sorunlar ortaya çıkabiliyor.”
İKİNCİ SEFER YAKALANAN ŞAHISLAR VAR
Çoklukla hastalığı hafif atlatan bireylerin corona virüsüne ikinci sefer yakalanabildiğini söyleyen Tükek, “İkinci kez yakalanan şahıslar var sahiden. Bu hastalığı geçirdikten sonra bir antikor seviyesi oluşmuyorsa, hastalığı tekrar geçirme ihtimaliniz var demektir. Bizim de gözlemlediğimiz aslında ayakta hafif geçiren bireylerde antikor seviyeleri çok yükselmiyor. Korunmadıkları takdirde bu bireylerin tekrar kovid-19’a yakalanma ihtimalleri var. bu şahıslar de aşı programına alınacak diye düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
HASTALIĞI AĞIR GEÇİREN BİREYLERİN TAKİBİ ÇOK DEĞERLİ
Hastalığı ağır geçiren şahısların, ileriye dönük oluşabilecek rahatsızlıkları için tedavilerinin planlaması gerektiğini anlatan Tükek, “Ciddi geçiren şahısların, önümüzdeki periyotta halk sıhhati açısından önemli takipleri gerekli. Zira anlaşılan o ki, bu bireylerin organlarında önemli sorunlar ileride ortaya çıkabilecek üzere görünüyor. Bilhassa akciğerlerinde. Bu açıdan göğüs hastalıkları, halk sıhhati uzmanlarının olduğu bir konsorsiyum tarafından ileriye dönük olarak bu bireylerin de planlamalarının yapılması gerekecek üzere görünüyor. Bir müddet sonra bu hastaların nefes darlığı, kronik bronşit, koah sorunlarıyla tekrar polikliniklere gelme ihtimalleri var üzere görünüyor” diye konuştu.
KİMİ HASTALARIN EVRAKLARINI AYIRARAK İZLİYORLAR
Dr. Huzeyfe Arıcı FOTO: DHA
Merkezde misyonlu Dr. Huzeyfe Arıcı ise, hastalığı orta ya da ağır geçiren kimi hastaların belgelerini başka incelediklerini söz ederek, “Bir gördüğümüz sorun de Covid geçirmiş hastalarda hastalık esnasında yahut sonra, damar içi pıhtılaşma. Bu, hastalıktan 1, 2, 3 ay sonra da olabiliyor. Ki aslında şu anda yatan hastalara kan sulandırıcı tedavi de veriliyor. Birçok hastanın tanım ettiği nefes darlığı, çabuk yorulma şikayetleri bu hastalarda da oluyor lakin daha çok kan sonuçlarındaki değişikliklerden şüpheleniyoruz. Kuşku üzerine giderek, birtakım hastalarda akciğer damarlarında pıhtı olduğunu tespit ediyoruz. Onlarda aylar sonra bile tekrar kan sulandırıcı tedavilere başlıyoruz. Bu hastaların evraklarını başka bir yere ayırıyoruz. Bu durum tedavi edilmezse, akciğer sorunlarına yol açabilir” dedi.
“BU SİSTEM BİZDEN SONRAKİ HASTALARA IŞIK TUTACAK”
Ekim ayında taburcu olduktan sonra izlem merkezindeki birinci randevusuna gelen Bülent Çiftkaya, “Gayet hoş bir sistem. Bizden sonraki hastalara da ışık tutacaktır. Biz de tedavimizin neresinde olduğumuzu görüyoruz zira ben şu anda hala nefes almakta zorlanıyorum, hala bazen sırtımda ve kemiklerimde ağrı oluyor” sözlerini kullandı.
“COVİD BENDE UNUTKANLIĞA NEDEN OLDU”
Nisan ayında tedavisini meskende gören 35 yaşındaki hasta Gülden Yılmaz “Ben koku almıyordum, tat duyum da kaybolmaya başlamıştı. Corona olduğumu öğrendim ve tedavi oldum. Atlattıktan sonra izlem merkezine 3 sefer çağırıldım. Bu 3. gelişim. Doktorlarla bilgi alışverişi yapıyoruz. Her şeye bakıyorlar. Hala halsizlik ve boğazda hırıltı var. Yapacağım kimi şeyleri unutuyorum.” dedi. (DHA)
Sözcü
