İnflamasyon (yangı), bağışıklık sisteminin etkin olarak çalıştığı, bedende seviyesi hafif yahut ağır bir savaş durumunu söz eden, sık kullanılan ve artık Türkçeleşmiş bir sözdür. İnflamasyon, bağışıklık sisteminin seferberliğinin bir tabiridir. Sağlıklı bir yansıdır ama kısa sürmelidir. “İnflamasyon akut ve kronik; lokal ve sistemik olarak sınıflandırabilir” diyen İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, bu hususta bilinmesi gerekenleri şöyle anlattı:
Prof. Dr. Osman Erk
BU HASTALIKLARA DİKKAT!
El bileğiniz burkulduğu vakit bu akut ve lokal bir inflamasyona yol açar. Akut inflamasyon süratle ortaya çıkar ve kaybolur, yararlı bir tepkidir. Bir zatürre ortaya çıktığı vakit bu akut ve sistemik inflamasyona neden olur. Kronik inflamasyonda ise inflamasyon uzun bir sürece yayılmıştır, yıllarca sürebilir ve kronik dejeneratif hastalıkların esas nedenidir. Başta obezite, diyabet, kalp damar hastalıkları, kanser, nörolojik hastalıklar, kronik akciğer hastalıkları olmak üzere sık olarak görülen ve insanların büyük bir kısmının vefatından sorumlu olan bu kronik inflamasyon durumudur.
MEVT RİSKİNİ ARTTIRIR
Kronik bir inflamasyon durumu üzerine akut inflamasyon bindiği vakit beklenmeyen makûs sonuçlar ortaya çıkar. Örneğin yaşlı ve birçok kronik hastalığı olan yani kronik inflamasyonu olan bir bireyde kolay bir viral enfeksiyon bile mevte yol açabilir. İngiltere’de yapılan bir araştırmada Covid-19 nedeniyle ölen 10 bin 926 hastanın bilgileri incelendi. Erkek cinsiyet, ileri yaş, obezite, etnik köken, şeker hastalığı, düşük sosyoekonomik durum, kanser, astım, kronik akciğer hastalıkları, kronik kalp hastalıkları, kronik karaciğer hastalıkları, nörolojik hastalıklar, böbrek yetersizliği, romatizmal hastalıklar ve öteki bağışıklık sistemi baskılanması durumlarında mevt riskinin besbelli derecede artmış olduğu saptanmıştır.
SİTOKİN FIRTINASINA YOL AÇAR
Vefat riskinin arttığı durumların çok kıymetli bir kısmı sistemik kronik inflamasyon nedeniyle ortaya çıkan hastalıklarla alakalıdır. Bu nedenle Covid-19 yahut öbür bir enfeksiyon hastalığı nedeniyle ölümlerin ortaya çıkmaması için kronik inflamasyonla gayret koşuldur ve bu uğraş ömür uzunluğu sürmek zorundadır. Kişinin hayat usulünde ve bilhassa beslenmesinde yapacağı değişikliklerle bu meseleyle başa çıkılabilir. Dış ve iç etkenler nedeniyle fazla çalışan bir bağışıklık sistemi sıhhatsizdir ve kronik inflamasyonun tetikleyicisidir. Covid-19 hastalığında en çok korkulan durum “sitokin fırtınası” denilen bir tablodur. Bu tablo, kronik inflamasyonu olan şahıslarda çok daha sık ve ağır olarak ortaya çıkarak mevt oranlarını artırmıştır.
Sözcü